Bốn tháng sau.
Một ngày trước kỳ thi tuyển sinh trung học phổ thông.
Lâm Vũ Tường vẫn đang học thuộc lòng “Xuất sư biểu”. Những văn bản cổ kiểu này có đặc điểm là thuộc phần trước thì quên phần sau, thuộc phần sau thì quên phần trước, thuộc phần giữa thì quên hết cả phần trước, phần sau. Vũ Tường nhớ rằng trước bữa cơm mình còn thuộc vanh vách, nhưng sau bữa cơm thì đến cả câu đầu tiên cũng không nhớ nổi. Mẹ Vũ Tường thấy lúc nãy cậu cố gắng học vẫn có kết quả, khen thuốc bổ hiệu quả tốt. Giờ lại quên, bà đổ lỗi cho Vũ Tường trời sinh kém thông minh. Vũ Tường đã hơi hoang mang, ngày mai là kỳ thi trung học, mấy ngày trước đã chuẩn bị đầy đủ mà giờ gần như chẳng còn nhớ gì. Bất đắc dĩ, cậu đành xếp nội dung cần học thành hàng, áp dụng “luật chém mười một” của người La Mã đối với tù binh, cứ đếm đến mười thì bỏ một, giảm bớt gánh nặng. Mẹ cậu lo lắng bèn đưa một cốc nước và hai viên thuốc, nước trong cốc như nước của sự lãng quên. Uống xong, Vũ Tường thậm chí không nhớ nổi “Xuất sư biểu” là do ai viết.
Mẹ Lâm muốn giúp Vũ Tường ổn định tâm trạng, liền gọi một cuộc điện thoại tư vấn tâm lý đã được sắp xếp trước. Ở đầu dây bên kia là một cụ già coi thường địch thủ quá mức và rơi vào thế bị động, khiến Vũ Tường hỏi gì cũng trả lời lộn xộn không ăn khớp. Vũ Tường hỏi làm sao để ổn định tâm lý trước kỳ thi, cụ già giải thích lan man, bên cạnh còn có tiếng lật sách rì rầm không ngớt truyền qua ống nghe. Cuối cùng cụ già lại càng quên, nói ngắn gọn: “Vậy nên, điều quan trọng nhất là giữ tâm trạng ổn định.” Sau khi Vũ Tường cúp máy, mẹ Lâm lo lắng hỏi: “Con hiểu chưa?”
“Không hiểu.”
“Con lại không chịu nghe, lời chuyên gia nói con cũng không nghe.”
“Nhưng ông ấy chẳng nói được gì cả.”
“Con làm sao…” lời của mẹ Lâm dừng lại, dấu ba chấm lúc này không phải vì tức giận mà là thật sự không biết con rốt cuộc “sao thế nào”. Hai người nhìn nhau trừng trừng thì điện thoại lại reo. Mẹ Lâm định đi nghe, Vũ Tường nhanh hơn một bước, mẹ Lâm đành đứng bên nín thở, nghe xem đầu dây là nam hay nữ. Vũ Tường đáp một tiếng, đầu dây bảo đoán xem người gọi là ai. Vũ Tường vốn sợ nhất kiểu này, giọng nửa chín nửa mười, nghĩ mãi cũng chỉ mơ hồ nhận ra ấn tượng của người gọi, lại không dám quyết đoán, đành cứng rắn mà chờ cho đầu dây hết tò mò, thỏa mãn ảo tưởng, rồi mới chịu nói ra tên thật. Vũ Tường cũng chỉ biết thốt lên một tiếng kinh ngạc pha vui mừng. Hôm nay tình hình khác, đầu dây là giọng nam, Vũ Tường định đầu hàng, thì đầu dây không nhịn được, nói: “Tôi là Lương Tử Quân, cậu đúng là đồ không có lương tâm.”
Vũ Tường từ tận đáy lòng thốt lên một tiếng “Ah”, hỏi: “Lương Tử Quân, không ngờ, không ngờ! Bây giờ cậu đang ở đâu?”
Lương Tử Quân, được giáo dục tại trường tư, suy nghĩ khác hẳn so với trường học truyền thống Trung Quốc, trả lời bừa một cách tự nhiên: “Tớ đang ở bên điện thoại đây mà.”
Vũ Tường sững người, nghĩ cũng đúng, lại hỏi: “Cậu đang làm gì vậy?”
“Gọi cho cậu.”
“Nhưng mai là cậu phải thi trung học rồi mà.”
“Ừ, cũng phải ra đó làm dáng một chút thôi.” Ý của cậu ta là sẽ mang thân mình tới phòng thi, chỉ để trình diện thôi.
Vũ Tường cũng hiểu rõ rằng Lương Tử Quân chắc hẳn đã sớm chọn xong trường trung học nào sẽ nộp tiền để vào, kể cả khi đạt điểm 0 môn toán như Ngô Hàm trước đây thì vẫn sẽ được một trường trung học hàng đầu chấp nhận.
Lương Tử Quân trò chuyện với Vũ Tường một lát, hạ giọng nói: “Tôi sẽ nói cho cậu một bí mật, đề thi môn Văn năm nay tôi đã biết rồi.”
Vũ Tường mỉm cười nhạt, nghĩ thầm không thể nào, nhưng miệng vẫn phối hợp với Lương Tử Quân, giả vờ sốt ruột hỏi: “Là gì thế?”
“Xuỵt, nghe này, là… là… nghe kỹ nhé… ‘Một đêm thần kỳ’.”
“Gì cơ, ha ha ha ha ha!” Ba chữ “ha” đầu tiên của Vũ Tường là để bộc lộ ý muốn cười trong lòng, chữ “ha” thứ tư là vì thứ đáng cười đã cười xong, nhưng để tăng độ phi lý và hài hước của đề, cứ phải nhét vào, chữ “ha” thứ năm là do quán tính.
Lương Tử Quân ở đầu dây bên kia có vẻ sốt ruột: “Thật mà, cậu nhất định đừng nói lung tung, nhất định, nhất định, tôi chỉ nói cho cậu thôi, thật là đề này, bố tôi dò được mà.”
“Đề này viết thế nào đây?”
“À, chính vì khó viết nên người ta mới ra, để năm nay không ai có thể theo lối mòn mà viết được.”
Vũ Tường vẫn không tin, bởi vì những năm trước cũng đều nói phải phòng tránh việc dùng văn mẫu, thế nhưng năm nào cũng dùng văn mẫu. Người ra đề không hẳn đã có chí khí “thất bại nhiều lần vẫn kiên trì chiến đấu” như Tăng Quốc Phiên, đề ra năm nào cũng bị chửi, họ có lẽ đã mất hết tự tin và sẽ không ác ý đến mức đặt ra chủ đề này. Hơn nữa, đề này cực khó viết. Viết về chủ đề này đồng nghĩa với việc bạn không thể tìm thấy ví, không thể đẩy xe, không thể nhường chỗ ngồi. Các cao thủ viết văn trong toàn thành phố chẳng phải sẽ sụp đổ một loạt sao. Thử tưởng tượng…“Một đêm thần kỳ”, đề này dễ khiến người ta liên tưởng ra nhiều thứ, viết thật lòng thật dạ, Trung Quốc chắc chắn sẽ tăng thêm không ít Lý Bách Xuyên (ND: một nhà văn Trung Quốc nổi tiếng với tính cách lập dị), dù Trung Quốc đang “mở cửa”, cũng không mở cửa đến mức như thế này.
Nghĩ đến chuyện sâu xa như vậy, Vũ Tường liền đoán chắc rằng Lương Tử Quân hẳn là nhớ nhầm ngày Cá tháng Tư. Sau khi cảm ơn liền cúp điện thoại, hoàn toàn không để chuyện đó trong lòng. Vừa mới cúp máy, chuông lại reo. Vũ Tường tưởng lại là Lương Tử Quân gọi đến quấy rầy, liền đáp một tiếng qua loa, nhưng bên kia lại im lặng. Trước mắt Vũ Tường chợt như thoáng qua một ý nghĩ… sự im lặng này quen thuộc. Cậu lập tức căng thẳng. Quả nhiên là Susan. Vũ Tường nắm chặt ống nghe, quay lưng lại phía mẹ. Đầu dây bên kia, Susan hỏi: “Cậu tự tin có thể thi đậu trường nào?”
“Tớ nghĩ… tớ sẽ đậu trường trọng điểm của huyện, còn trọng điểm của thành phố thì… ừm…”
“Vậy cũng tốt, trường trọng điểm huyện cũng không tệ. Cố gắng thi cho tốt nhé, chúc cậu thi… thật suôn sẻ, thật suôn sẻ! Tạm biệt!”
Đêm trước kỳ thi, Vũ Tường trằn trọc mãi không ngủ được. Người ta nói đây là cảm giác phấn khích trước khi thi, mà hậu quả của phấn khích trước khi thi là lúc vào phòng thi lại… không phấn khích nổi. Bình thường, cậu đi học thì giống như nhân vật giỏi ngủ trong tác phẩm “Nhàn tình ngẫu ký”, cứ đến lúc cần ngủ là mí mắt tự sụp xuống, vậy mà đêm nay lúc cần ngủ thì mắt lại không sao nhắm được. Ép dưa không ngọt, ép ngủ thì cũng chẳng ngon. Vũ Tường đành ngồi bật dậy, tiện tay lật sách xem vài trang để tăng thêm lòng tin rằng mình nhất định sẽ chiến thắng. Một người bạn qua thư cũng gửi một lá thư động viên. Nhưng thật ra, vào khoảnh khắc sống còn khi căng thẳng lên đến tột độ, lời động viên chỉ càng làm tăng thêm áp lực. Trong thư hồi âm, Vũ Tường ba hoa nói rằng mình đã ôn tập đến mức nhắm mắt dùng đầu gối cũng nghĩ ra đáp án. Câu nói này vừa thốt ra thì coi như đã tự đẩy mình vào một trận chiến sống còn. Mấy tháng liền, Vũ Tường chạy khắp nơi để học thêm. Mỗi khi mùa hè sắp đến, gia sư lại khó tìm như hoa mai mùa đông, quý hiếm như gấu trúc. Một mình cha Lâm đã tốn hơn năm nghìn tệ tiền gia sư, càng đẩy Vũ Tường vào con đường không thể quay đầu.
Dưới ánh đèn, mời mấy quyển vở bài tập vẫn nằm ở vị trí bắt mắt nhất trên bàn. Vũ Tường đã làm gần hết các bài trong đó, trong lòng đầy ắp một sự tự tin chắc chắn. Cậu thầm cảm kích Susan, nửa năm trước, Lâm Vũ Tường ngay cả trên quốc kỳ Mỹ có bao nhiêu ngôi sao cũng đếm không ra, vậy mà giờ đây đã vững vàng trong lòng, thậm chí còn có hy vọng thử sức vào trường trọng điểm của thành phố.
Con người lúc không ngờ tới rằng mình sẽ ngủ thì tự nhiên lại ngủ được. Đêm đó, Vũ Tường ngủ được sáu tiếng. Vừa tỉnh dậy, nghĩ đến việc phải thi vào cấp ba, trong lòng liền dấy lên sự bối rối, ngột ngạt. Cậu tranh thủ chút thời gian cuối cùng đọc thuộc vài câu văn ngôn, sắp xếp hộp bút cho gọn rồi bước đến địa điểm thi. Bên ngoài nóng một cách kỳ lạ. Tuy mới sáng sớm, nhưng làn gió lướt qua mặt đã khiến người ta bực bội. Trước cổng trường, phụ huynh còn nhiều hơn cả thí sinh, ai nấy đều dặn dò đủ điều. Vũ Tường tìm được phòng thi, nằm ở tầng trệt, thông gió kém. Vừa bước vào cửa, cậu liền bị một luồng mùi mồ hôi xộc đến dữ dội. Vị trí của Vũ Tường nằm ở góc cuối cùng của dãy bàn cuối. Chỗ đó, tất cả những mùi hôi từ bốn phương tám hướng như trăm sông đổ về biển, tụ tất cả lại một điểm, xộc thẳng vào ngũ tạng, hôi đến mức chỉ ngửi một hơi là muốn tự chặt mũi cho xong. Thế giới rộng lớn, mùi hôi gì cũng có, nhưng đây là lần đầu tiên Vũ Tường đến một nơi mà mùi hôi hoành hành đến như vậy. So với nó, mùi hôi khi bước vào cửa chỉ là “tiểu hôi gặp đại hôi”. Nhưng mùi hôi cùng lắm cũng chỉ gây khổ về mặt thể xác. Điều tệ nhất nhất chính là cái bàn trước mặt, mặt bàn gồ ghề như bề mặt của Mặt trăng, lót mấy tờ giấy mà vẫn nghiêng ngửa, không thẳng nổi. Nhưng đáng kính phục hơn là vẫn có cao thủ có thể viết chữ trên cái bàn như thế.
Hai giám thị vừa bước vào phòng đã nhăn mày. Đề thi còn chưa kịp mở ra, trong lớp đã có một cô gái ngất xỉu. Bên ngoài, những người đi tuần vội vã, trợn mắt nói: “Lại một người nữa.” Sau chín năm học tập chăm chỉ, đến lúc thể hiện tài năng mà lại ngã gục, quả là chuyện rất đau lòng. Thường thì người gục xuống mới là những người thực sự có khả năng đạt điểm cao. Điểm cao mà năng lực kém là một chuyện, nhưng những người điểm cao mà thể lực lại kém mới là người bất hạnh nhất. Khi đề thi được mở ra và đưa xuống, vừa cầm đề, Vũ Tường liền cảm thấy tâm trí mình tĩnh lặng như mặt nước.
Sau khi ung dung làm xong các câu hỏi trong nội dung sách giáo khoa, đến một câu ngoài chương trình về bản dịch Hán ngữ cổ, trích từ “Mạnh Tử – Đằng Văn Công thượng”: “Thân tang, cố sở tự tận dã“. Câu này nhằm kiểm tra khả năng hiểu của học sinh, ở đây “tự tận” có nghĩa là “tận sức làm tròn bổn phận của mình”. Cậu nam sinh ngồi cạnh Vũ Tường gãi đầu mãi mà không hiểu. Thấy hai giám thị đang đứng ở cửa nhìn phong cảnh bên ngoài, cậu ta liền dùng bút chọc nhẹ người phía trước vài cái. Hai người vốn quen nhau từ trước, người phía trước liền ngả người vào lưng ghế. Cậu ngồi sau vốn định thì thầm, nhưng chẳng ngờ giọng bị mất kiểm soát, lại truyền rõ ra ngoài. Vũ Tường mặc kệ, tiếp tục làm bài. Người được hỏi bên cạnh dường như xuất thân từ một gia đình giàu có, liền lớn tiếng nói: “Câu này có nghĩa là…, đúng rồi, nghĩa là… nếu người thân của tôi đã chết, tôi cũng nên tự tử”. Cậu nam sinh phía sau được khai sáng thì lập tức cầm bút chép vào.
Thế là lại rơi vào một khoảnh khắc im lặng. Bỗng có người khẽ “A” một tiếng, rồi tự nói nhỏ: “Đề văn này…”
Vũ Tường nghe vậy liền như được nhắc nhở, vội lật sang mặt sau xem đề văn. Vừa nhìn thấy, cậu cảm giác máu dồn thẳng lên não, toàn thân cứng đờ không cử động nổi. Thì ra đề văn chính là “Một đêm thần kỳ”. Vũ Tường hối hận vô cùng, trách mình không nghe lời khuyên của Lương Tử Quân, nếu không thì đã chuẩn bị trước rồi. Vừa nghĩ đến đây, đầu óc cậu rối tung. Mỗi câu trong phần đọc hiểu đều trắc trở, trong lòng như bị đè một đống lửa, lửa bực bội đến sôi máu, viết chữ liên tục sai chính tả, một chữ phải sửa lại hai ba lần.
Mơ mơ hồ hồ viết xong bài văn, chuông liền vang lên. Vũ Tường ngồi ngây ra tại chỗ, nghĩ rằng lần này coi như xong rồi. Môn sở trường mà làm hỏng, không chết thì cũng tàn phế. Khi bước ra khỏi phòng thi, cậu thất thần, ủ rũ, nghe thấy từng nhóm từng nhóm học sinh đang bàn tán xem bài văn nên viết như thế nào. Một giọng nữ đang hét lên the thé:
“Viết văn Ngữ văn ấy mà… A, các cậu nghe tôi nói này, bài văn trong Ngữ văn phải kết hợp với mấy thứ học trong Chính trị, kiểu như Marx ấy, sao chép một ít nội dung trong sách Chính trị vào, đảm bảo họ không dám trừ điểm của bạn, biết đâu còn được điểm cao nữa kìa.”
Bên cạnh, một nhóm người đang than phiền: “Sao bây giờ cậu mới nói, cậu….”
Môn thứ hai là Vật lý, Vũ Tường cũng không rõ kết quả tốt hay xấu. Nếu nói tốt, có khả năng đạt điểm tuyệt đối, nếu nói xấu, cũng có khả năng trượt, cảm giác như đang đứng trên ranh giới giữa tốt và xấu.
Về đến nhà, mẹ Lâm không ngừng hỏi gấp, Vũ Tường nói làm tạm được. Mẹ Lâm phang tay xuống bàn đứng bật dậy: “Con nói tạm được tức là không tốt!”
“Cũng tốt mà.”
“Con ấy, bảo con đi học tử tế hàng ngày mà không nghe, trong đầu không biết đang nghĩ cái gì!”
Đêm đó, Vũ Tường ngủ rất say, chỉ có một lần tỉnh giấc giữa đêm vì nóng. So với nóng, lạnh dễ chịu hơn một chút. Bởi vì lạnh có thể mặc thêm áo, mặc nhiều lớp như bánh ngàn lớp cũng chẳng sao, còn nóng thì không được, áo mặc nhiều nhất cũng chỉ cởi đi một hai lớp, da thì không thể lột ra, tạm thời chẳng thể hạ nhiệt. Nói “tâm tĩnh tự nhiên mát” là lừa người, ngay cả người chết cũng ra mồ hôi. Vũ Tường lại nghĩ đến việc thi môn Ngữ văn bị hỏng, trong lòng rối bời, mồ hôi thấm ra, ướt đẫm cả đầu và cổ, mỗi khi quay đầu lại thì dính ướt sũng, cơ thể nóng lên từng đợt. Nóng quá cũng dần thiếp đi.
Ba ngày trôi qua vùn vụt. Sau khi nộp bài thi môn Hóa, Vũ Tường không rõ trong lòng là nặng nề hay nhẹ nhõm. Một mình cậu đi trên đường tính điểm, tính ra thì trường trọng điểm huyện chắc chắn không thành vấn đề, còn trường trọng điểm thành phố cơ bản là vô vọng. Nhưng con người thường chỉ tin vào phép màu khi tuyệt vọng nhất. Người ta nói phép màu sẽ không xuất hiện với kẻ không tin vào phép màu, vì vậy Vũ Tường hoàn toàn tin vào phép màu. Biết đâu phép màu xuất hiện, giáo viên chấm thi nhầm điểm, cộng thêm mười hay hai mươi điểm. Nhưng những người tin vào phép màu thì quá nhiều, phép màu không kịp đến với từng người, nên Vũ Tường chuẩn bị tinh thần cho trường hợp xấu nhất, đi học trường trọng điểm huyện cũng chẳng sao, khoảng cách sẽ tạo ra vẻ đẹp riêng. Vũ Tường không biết rằng vẻ đẹp và nỗi nhớ sinh ra từ khoảng cách chỉ là tạm thời, đều xuất phát từ sự chưa quen. Một khi sự chưa quen ấy trở thành quen, khoảng cách sẽ phát huy tác dụng thật sự, tạo ra sự xa cách. Vì vậy, vẻ đẹp sinh ra từ khoảng cách cũng giống như bài hát chủ đạo đầu tiên trong băng nhạc pop, sau khi nghe bài hát này, phần còn lại trở nên nhạt nhẽo.
Những ngày chờ điểm là những ngày mâu thuẫn nhất. Lúc đầu luôn mong thời gian trôi nhanh một chút để sớm biết kết quả, nhưng khi thời gian chờ đợi bước sang giai đoạn giữa, lại hận không thể quay ngược thời gian. Thế nhưng chính lúc ấy, thời gian lại trôi nhanh hơn nữa. Mấy ngày này, Vũ Tường cứ trở qua trở lại tính điểm, một điểm cũng không muốn bỏ sót, hận không thể học theo Tổ Xung Chi mà tính số Pi chính xác đến tận chữ số thập phân thứ bảy.
Lúc năm giờ chiều, cha Lâm nói với Vũ Tường rằng điểm đã có sớm hơn một ngày, tối nay là có thể biết được. Tim Vũ Tường giật thót một cái. Điểm đã có nghĩa là mọi thứ đã thành hiện thực, mọi sự tưởng tượng cũng lập tức tan biến. Cậu vừa muốn đi xem điểm lại vừa không muốn xem, thường thì khi một chút can đảm sắp hình thành, chút can đảm khác lại trỗi dậy lấn át, cứ thế lặp đi lặp lại. Cha Lâm nói: “Điểm là con tự làm ra, con tự đi hỏi đi.”
Câu nói ấy còn vang vọng mãi, lảng vảng trong lòng Vũ Tường. Lúc này, La Thiên Thành gọi điện hỏi Vũ Tường đã biết điểm chưa. Nghe cậu trả lời “chưa”, liền nói: “Tớ cũng không biết, nhưng tớ muốn biết quá trời. Hay là… À đúng rồi, cậu nghe chưa, lớp 4 có một cô gái thi không tốt đã tự sát rồi đó. Cậu không biết hả? Đúng là tin tức bị phong tỏa, cậu sống trong rừng sâu núi thẳm à? Tớ đi hỏi điểm đây…”
Vũ Tường ngơ ngác cúp máy, nghĩ rằng nền giáo dục Trung Quốc ngày nay đúng là xuất sắc. Không chỉ là học vẹt và học thuộc lòng, mà còn là học đến chết. Chẳng trách mấy năm gần đây số người tự tử vì thất tình giảm hẳn. Thì ra những người có sức chịu đựng tâm lý kém đã gần như “chết sạch” ở hai cửa ải thi cấp ba và thi đại học rồi. Kiểu rèn luyện tinh thần này thật sự thể hiện trí tuệ của người Trung Quốc, cả thế giới hẳn phải kiêu hãnh về điều đó! Nghĩ lại thì thấy suy nghĩ này hơi cực đoan, giáo dục Thượng Hải không đại diện cho cả Trung Quốc. Nghĩ thêm lần nữa, thì lại thấy ngay cả một nơi là đầu tàu mở cửa như Thượng Hải còn thế, huống hồ những nơi khác ngoài Thượng Hải. Nói “quạ trên đời đều đen như nhau” thì hơi quá, nhưng quạ ở Trung Quốc thì đúng là đen như nhau. Nghĩ thêm lần thứ ba lại thấy không đúng, cái thứ “giáo dục chất lượng toàn diện” vớ vẩn bây giờ bị thổi phồng như thể đã thành công rồi, thế nên quạ ở Trung Quốc không chỉ không phải “đen như nhau”, mà còn trở thành “trắng như nhau” nữa.
Vũ Tường ở trong phòng do dự không biết có nên đi hỏi điểm hay không. Cậu không sợ không vào được trường trọng điểm huyện, bởi vì dù là kẻ vô danh hay quan chức quyền quý, chỉ cần nộp một ít nhân dân tệ, loại tiền “thông dụng toàn quốc”, thì cái tiêu chuẩn điểm vốn nghiêm ngặt kia lập tức có thể co dãn tùy ý. Nhưng trường trọng điểm thành phố thì khó hơn. Không phải vì trường thành phố quản lý nghiêm, mà vì muốn vào đó phải nộp nhiều tiền hơn, để bảo đảm rằng những người được nhận đều là con cháu của những kẻ có thế lực. Nếu xét theo điểm số, Vũ Tường hầu như đã cắt đứt hi vọng vào trường trọng điểm thành phố, nhưng dù là căn phòng kín, vẫn luôn có khe thông gió. Trong lòng cậu vẫn còn một chút hi vọng mỏng manh. Nghĩ đi nghĩ lại ba lần, Vũ Tường cảm thấy đã là điểm thì nó đã được định sẵn rồi, mai xem cũng chẳng tăng được vài điểm. Thế thì chi bằng sớm giải tỏa nỗi băn khoăn còn hơn.
Gió trên phố vậy mà lại pha chút lạnh lẽo. Đó là cái lạnh trào ra từ trong lòng. Nghĩ đến việc mình đã nhồi nhét học hành mấy tháng trời, vậy mà số phận vẫn chẳng trọn vẹn, thật khiến người ta tiếc nuối.
Đèn trong phòng giáo vụ của trường sáng trưng, nhưng chẳng có nhiều người biết tin, chỉ cần xếp một hàng ngắn. Phía trước có một người cha thân hình cao lớn, vừa nhìn thấy điểm thì nụ cười cũng cứng lại, hai má phồng lên, trong mắt không giấu nổi sự thất vọng. Lễ phép cảm ơn thầy giáo xong, ông quát con trai ra ngoài. Trong hành lang liên tục vọng lại giọng âm u: “Mày không biết cố gắng, mày, mày… ay!” Mấy câu ấy như âm nhạc rợn người trong phim kinh dị, càng làm tăng sự căng thẳng và bồn chồn của Vũ Tường. Mặt cậu lạnh toát, nhưng kẽ tay đã rịn đầy mồ hôi, lòng bàn tay thì như vừa bắt cá xong.
Cô giáo phụ trách tra điểm vốn quen biết Vũ Tường, thường nghe Mã Đức Bảo khen ngợi cậu. Thấy cậu, cô liền gọi ngay: “Ôi, thiên tài môn Ngữ văn đến rồi à! Để cô tra giúp cho. Số báo danh của em là bao nhiêu?”
Vũ Tường đọc một dãy số, rồi lặng lẽ chờ “tuyên án”. Cô giáo cúi đầu dò tìm hồi lâu, đẩy gọng kính một cái rồi bật thốt lên “Ôi!” một tiếng, làm tim Vũ Tường thót lại, suýt nữa ngã quỵ. Sau tiếng “Ôi” đó, cô giáo lại đẩy kính, cúi sát xuống nhìn kỹ hơn. Vũ Tường không dám mở miệng hỏi gì. Khi cô giáo đã xác nhận xong, hai mắt trợn to, làm một động tác kinh ngạc như nhìn thấy Đường Tăng ăn thịt. Cô nói: “Sao em lại làm bài thế này? Môn Ngữ văn chỉ được có 94 điểm! Nhưng mấy môn khác thì cũng tạm. Tổng cộng 467 điểm, đủ để vào trường trọng điểm của huyện và tự đóng học phí. Để cha mẹ bỏ chút tiền, vẫn được, vẫn được.”
Vũ Tường không biết nên buồn hay vui, buồn vì phép màu không xuất hiện, vui vì so với nửa năm trước, số điểm này đã là một phép màu. Trên đường về nhà, gương mặt cậu lạnh lùng, không dám đoán phản ứng của cha mẹ khi biết điểm, vì cả niềm vui lớn lẫn nỗi buồn sâu đều có thể xảy ra. Mấy năm trước, việc thi vào trường trọng điểm đã trở thành thói quen. Giờ đây, nó đã thành ám ảnh. Nhưng số điểm của Vũ Tường vẫn là điều nhiều người chỉ dám mơ tới. Cậu tự an ủi mình một chút, rồi định thần bước vào nhà.
Cha mẹ Lâm cùng hỏi: “Được bao nhiêu điểm?” Cả hai đều cố tỏ ra bình tĩnh, nhưng giọng vẫn không giữ nổi, rung lên mấy lần.
“467 điểm.”
Im lặng.
Cha Lâm dần mỉm cười: “Được rồi, tự đóng học phí cũng vào được trường trọng điểm huyện.” Mẹ Lâm như trút được một tảng đá trong lòng, nhưng vẫn tỏ ra không hài lòng, ném ra một câu hỏi tưởng đơn giản nhưng đầy ẩn ý: “Vậy sao con không thi thêm vài điểm nữa?” Bà có một thói quen là, khi việc gì đã xảy ra, không giải quyết trực tiếp mà cứ mãi “giả sử”, “nếu như” để mở rộng hoặc bóp méo sự việc. Tất cả đều là biểu hiện của việc không dám nhìn thẳng vào thực tế, nên trốn vào những giả tưởng ấy.
Lúc này, bạn thân của mẹ Lâm kiêm trưởng thị trấn, Triệu Chí Lương, gọi điện hỏi điểm của Vũ Tường. Sau khi biết rõ, ông liền khen ngay: “Tốt quá!” Mẹ Lâm thốt ra một câu: “Tốt cái gì, chúng ta đều muốn con vào trường trọng điểm thành phố, thằng nhỏ này chỉ đậu trường trọng điểm huyện, lại còn phải tự đóng học phí.” Ông Triệu đáp: “Trường trọng điểm huyện cũng tốt mà, không áp lực gì. Con trai còn nhỏ, tiềm năng sẽ bùng nổ khi lên cấp ba, sau này vẫn có thể thi vào Thanh Hoa!”
Triệu Chí Lương đang uống rượu bên ngoài, thì có một giọng nói từ phía sau chen vào điện thoại, át hẳn giọng ông: “Vào trường trọng điểm thành phố, trường Nam Tam Trung ấy hả, ha, chuyện đó dễ thôi. Chẳng phải họ nhận thêm chỉ tiêu cho học sinh giỏi thể thao sao? Gì cơ? Vũ Tường không giỏi thể thao à? Hí, cái này cậu không hiểu rồi. Họ nói nhận học sinh giỏi thể thao để hạ điểm chuẩn, thật ra là mở một khe hở để “giúp đỡ” đó. Chỉ cần ủy ban thể thao cấp giấy chứng nhận, tự bỏ một ít tiền là đảm bảo vào được. Nguyện vọng vào trường Nam Tam Trung này cậu đã điền chưa? Chỉ cần là nguyện vọng thứ nhất là xong chuyện.”
Mẹ Lâm tưởng đó là lời nói say rượu, liền hỏi: “Ủy ban thể thao làm sao mà cấp được giấy chứng nhận?”
Người trả lời câu hỏi này là Triệu Chí Lương, ông “hí” hai tiếng rồi nói: “Cậu có biết người vừa nãy nói chuyện là ai không?”
“Ai?”
“Giám đốc ủy ban thể thao, Giám đốc Kim, Kim Bác Hoán.”
“Á! Thế này! Giám đốc Kim…”
“Nếu muốn Vũ Tường vào trường trọng điểm thành phố, nói một câu thôi, Giám đốc Kim sẽ lo hết.”
Mẹ Lâm im lặng, quyết định xem lời nói ấy có bao nhiêu phần là thật. Sau khi phân tích, bà cho rằng một nửa là do say rượu, nửa còn lại là khoe khoang, nên chỉ mỉm cười cho qua, để khỏi nuôi hy vọng rồi thất vọng. Bà nhẹ nhàng nói: “Cảm ơn.”
Bên đầu dây kia Triệu Chí Lương ồn ào hơn, ông nói: “Giám đốc Kim nói với cậu.” Sáu chữ này dần nhỏ đi, có thể thấy điện thoại đang được chuyển ra khỏi tay Triệu Chí Lương. Giám đốc Kim Bác Hoán hét một tiếng “A lô” chấn động trời đất, làm chiếc điện thoại nhỏ bé nhà Vũ Tường rung lên inh ỏi.
Kim Bác Hoán nói: “Vậy ngày mai cậu tới Ủy ban thể thao một chuyến. Bạn của Triệu Chí Lương thì cũng là bạn của tôi. Cậu ấy, chuẩn bị bốn, năm vạn tệ là chắc có thể lo liệu xong.”
…
Ngày hôm sau. Nhà họ Lâm đang bàn xem có nên đi hay không. Cha Lâm lo rằng Kim Bác Hoán tối qua chỉ tùy tiện nói bừa, nếu đến nơi rồi, sáu con mắt nhìn nhau mà chẳng biết nói gì, sẽ còn lúng túng gấp trăm lần việc mặc ngược quần áo. Bởi vì việc mặc ngược quần áo chỉ là sự xấu hổ từ một phía, người nhìn thấy còn có thể cảm thấy vui vẻ cả thân lẫn tâm, còn nếu đến nơi mà Kim Bác Hoán nghĩ mãi cũng không nhớ chuyện đó, thì chính là sự lúng túng từ hai phía. Nghĩ tới đây, mẹ Lâm định gọi điện cho Triệu Chí Lương để xác nhận. Nhưng hôm nay là ngày công bố điểm trên diện rộng, người cần nhờ vả nhiều, nên điện thoại của Triệu Chí Lương không thể kết nối được. Không còn cách nào khác, họ quyết định liều thử một phen. Ủy ban thể thao ngay sát sân bóng lớn, cha Lâm từng có chút liên hệ với người phụ trách sân bóng này, một năm trước sân từng được trải cỏ, còn được đưa tin trên báo huyện. Không ngờ lần này tới, bụi đất tung mù trời, cỏ không thấy đâu, mà đá tảng thì đầy cả sân. Cha mẹ Lâm đi vào mà từng bước đều ngượng ngùng khó xử. Vào văn phòng Ủy ban thể thao, Kim Bác Hoán đứng dậy tiếp đón. Ông ta gầy như que tăm, ở đội ngũ cán bộ lãnh đạo Trung Quốc giờ đã rất hiếm người gầy đến mức này. Giọng Kim Bác Hoán mang theo chút trách móc: “Anh chị sao giờ mới tới?”
Cha mẹ Lâm vừa nghe liền mừng đến choáng váng, mẹ Lâm mặt lộ vẻ ngượng ngùng nói: “Anh xem lần này chúng tôi tay không tấc sắt, ngay cả chuẩn bị cũng…”
“Ê…đừng nói vậy. Tôi họ Kim không phải loại người đó. Bạn bè giúp nhau một chút thôi mà. Triệu Chí Lương nói con trai hai người thích đá bóng, vậy chắc thể lực cũng không tệ. Vậy thì tôi ghi cho cháu thành tích chạy 1.500 mét ở Hội thao cấp huyện là bốn phút bốn mươi mốt giây nhé, như vậy đủ đạt vận động viên cấp ba rồi, dùng để tuyển sinh đặc cách là được. Sau này Vũ Tường vào trường rồi, gặp lúc thi đấu thì cố chạy một chút, chạy không nổi thì giả vờ trẹo chân, không giả cũng chẳng sao, dù gì cũng chẳng ai kiểm tra. Việc học thì phải theo sát nhé.” Kim Bác Hoán vừa viết vừa nói, rồi đóng một con dấu lớn, bảo: “Triệu Chí Lương chắc đang liên hệ vài người phụ trách tuyển sinh của trường Nam Tam Trung, đến lúc đó hai người gặp là phải biết ra tay đúng lúc, tạo quan hệ một chút, mười phần thì cũng chắc chắn được chín phần.”
Mẹ Lâm nghe mà cảm động đến mức muốn quỳ xuống, trên đời hóa ra có nhiều người giàu lòng nhân ái như vậy.
Về đến nhà, mẹ Lâm nghĩ ngay đến việc trước tiên là phải mời Kim Bác Hoán ăn một bữa. Triệu Chí Lương gọi điện báo rằng một hiệu trưởng ở trường Nam Tam Trung đã chịu “nới miệng” đồng ý rồi. Tới đây chỉ cần mang giấy chứng nhận thành tích thể thao và số báo danh đến nộp là được. Mẹ Lâm không kìm được vui sướng, liền đem chuyện muốn cho nó vào Nam Tam Trung nói với Vũ Tường. Vũ Tường vừa nghe tên trường ấy, lông tóc đều dựng ngược lên. Nguyện vọng một của Susan chính là Nam Tam Trung, lần này ông trời thương xót, khiến ước muốn được thành toàn. Vũ Tường kích động đến mức chạy ra ngoài tự chúc mừng cho chính mình. Buổi tối, La Thiên Thành lại gọi điện đến, mở miệng đã nói lời chúc mừng. Vũ Tường cố kìm nén kích động, nói: “Tớ thi dở như vậy, chúc mừng cái gì?”
“Cậu không biết à? Tin tức đúng là quá bưng bít. Susan của cậu cũng thiếu ba điểm mới vào được trường trọng điểm của thành phố, cô ấy cuối cùng lại vào trường trọng điểm của huyện! Hai cậu đúng là có duyên, sức mạnh của tình yêu còn có thể khiến người ta trở nên ngu đi.”
Vũ Tường vừa nghe mấy câu này, mắt như sắp rơi ra ngoài. Cậu lại nhớ La Thiên Thành cũng từng có ý với Susan, mà có lẽ không nên dùng chữ “từng”, vì giờ chắc vẫn “đang” có. Nghe khẩu khí của hắn chẳng giống người đã giác ngộ buông bỏ, Vũ Tường liền nói:
“Cậu lừa ai đấy? Cô ấy mà không đỗ được trường trọng điểm của thành phố thì còn ai đỗ được chứ?”
Đầu dây bên kia buông một câu “không tin thì thôi” rồi cúp máy. Những lời nói có vẻ như buông xuôi bị động thế này, ngược lại có thể tạo cho đối phương một cú chấn động chủ động, càng nói vậy người ta càng muốn “không thôi”, không tin cũng không xong. Vũ Tường liền gọi điện cho Thẩm Khê Nhi, nhờ cô ấy dò xem tình hình. Thẩm Khê Nhi thi đỗ vào một trường trọng điểm khác của thành phố, trong lòng vui mừng mà không biết trút vào đâu, nên rất sẵn lòng giúp Vũ Tường. Vũ Tường nói muốn thăm dò điểm của Susan, Thẩm Khê Nhi kêu lên: “Ngay cả cái này mà cậu cũng không biết à?” Vũ Tường tưởng như trên cả thế giới chỉ còn mỗi mình cậu là không biết chuyện, vội vàng hỏi lại. Thẩm Khê Nhi nói: “Cậu đúng là chẳng quan tâm gì đến cô ấy cả, không nói cho cậu đâu!”
Vũ Tường không còn rảnh mà dây dưa với một người đang phấn khởi quá mức như thế này. Cậu gặng hỏi mấy lần, nhưng lần nào cũng thất bại. Vũ Tường giống như con chó gặm xương, chỗ này không xong thì đổi sang chỗ khác mà cắn mạnh hơn: “Cậu nói nhanh lên, nếu không thì…” Câu này Vũ Tường nói chữ nào cũng cứng rắn đến mức có thể chịu được mấy cú đấm của Tyson (ND: Mike Tyson là võ sĩ quyền Anh người Mỹ, từng vô địch tuyệt đối hạng nặng môn quyền Anh), khí thế như ra trận chém địch. Còn phần “nếu không thì” phía sau chính là “công tâm vi thượng” trong các binh pháp xưa…cố ý không nói ra, để người nghe tha hồ tưởng tượng “nếu không thì” sẽ như thế nào, chẳng hạn giết người, đốt xác, phanh thây… Khi tâm lý đối phương bị phá, ắt sẽ tự khai. Nhưng đối với một người đang vui sướng đến cực độ thì, cho dù trong khoảnh khắc cả nhà họ có chết sạch chỉ còn lại một mình họ, e rằng cũng chẳng dập tắt nổi hứng thú ấy. Lời đe dọa của Vũ Tường bị một tràng cười của Thẩm Khê Nhi xua tan sạch sẽ. Dù Vũ Tường trăm phương nghìn kế, nhưng trận nào cũng thua. Theo lý thì chó đã dùng đủ mọi tư thế cắn mà vẫn không gặm nổi cái xương thì nên bỏ đi. Nhưng có câu thành tâm đến mức độ nhất định thì đá vàng cũng phải mở ra, huống hồ chỉ là một khúc xương.
Vũ Tường đổi sang một giọng khác, u buồn nói: “Tớ vẫn luôn muốn biết thành tích của cô ấy, nhưng… tớ vẫn chờ điện thoại của cô ấy. Tớ đợi mãi, mà không thấy. Tớ thật sự rất sốt ruột, xin cậu nói cho tớ biết.”
Thẩm Khê Nhi bị sự chân thành của Vũ Tường làm lay động, bèn nói thật: “Susan trượt điểm chuẩn vào trường trọng điểm thành phố ba điểm. Cô ấy sao lại thi thành ra như vậy chứ, thật bất ngờ. Cậu an ủi cô ấy đi, có khi hai người còn thành bạn học đấy.”
Biết được sự thật, mặt Vũ Tường tái mét như đất. Cậu vội chạy vào phòng cha mẹ nói: “Bố, mẹ, cho con vào trường trọng điểm của huyện đi.”
“Xằng bậy! Trường trọng điểm của thành phố giáo dục tốt hơn nhiều, chúng ta đều thu xếp xong cả rồi, con chẳng phải lúc nãy còn rất vui sao? Tự nhiên làm sao vậy? Áp lực lớn quá, sợ theo không nổi à?”
“Vâng.”
“Dù sao thì con cứ đi học đi, chỉ cần vào được trường Nam Tam Trung là coi như một nửa bàn chân đã bước qua ngưỡng cửa đại học rồi!”
“Nhưng mà…”
“Đừng nhưng nữa, chúng ta đã chạy đôn chạy đáo vì con, con phải hiểu chuyện chứ!”
“Thế nhưng…”
“Con đừng thế nhưng nữa, con phải tôn trọng cha mẹ!”
Kết quả nhanh chóng có rồi, sự phản kháng của Vũ Tường yếu ớt chẳng khác nào lấy tay chặn xe. Danh ngôn nói “số mệnh nằm trong tay mình”. Nhưng bàn tay của cậu chưa chắc đã nghe theo ý muốn của cậu, trời mới biết bàn tay nắm giữ số mệnh ấy lại đang bị ai nắm lấy. Mời ăn uống, tặng quà, cuối cùng cũng đến được hồi kết. Vũ Tường với thân phận là vận động viên tuyển đặc cách môn chạy cự ly, đã nộp ba vạn tệ và nhận được giấy báo trúng tuyển của trường Nam Tam Trung. Tờ giấy báo ấy chẳng khác nào một cô gái chưa chồng mà mang thai, buộc Vũ Tường phải khuất phục.
Vũ Tường không có chút hứng khởi nào, trái lại mẹ Lâm thì sợ thiên hạ không biết, gọi điện khắp nơi để loan tin. Sau đó cậu lại nhận nhiệm vụ huấn luyện, nói rằng giữa tháng Tám phải đi tập mùa hè. Ba phần tư mùa hè trôi qua yên ổn, không có cuộc gọi nào của Susan, chỉ có ngủ rồi ăn, ăn rồi ngủ, cùng những lời tán dương không dứt từ người ngoài.