Một tuần tập quân sự trôi qua trong mơ hồ, nắng gắt chói chang, không một giọt mưa rơi xuống. Trường Nam Tam Trung là trường thí điểm huấn luyện quân sự, được nhiều nơi dõi theo, nên tất cả sự nghiêm khắc của các trường khác đều dồn hết về đây. Học sinh cả mười lớp đều giống như Khoa Phụ trong truyền thuyết (ND: Khoa Phụ là một vị thần trong thần thoại Trung Quốc, người mong muốn chiếm được Mặt Trời), chuyên chạy theo mặt trời. Tập ba tiếng thì nghỉ mười lăm phút, người ai cũng tê dại đến mức chẳng còn cảm giác, các nữ sinh thì nối tiếp nhau ngã xuống, được dìu ra bên đường nghỉ ngơi. Một lần, Vũ Tường ngứa quá chịu không nổi, đưa tay gãi một cái liền bị huấn luyện viên mắng cho một trận, mười lăm phút nghỉ duy nhất cũng bị cắt mất. Ngày cuối cùng của tuần tập quân sự là buổi duyệt binh toàn trường. Cô Mai Huyên thường than thở trong lớp rằng lần này chắc chắn sẽ mất mặt, và thực tế chứng minh rằng lớp 10-3 đúng là đã mất mặt. Lúc đi đều bước, hàng ngũ trông như đường bờ biển châu Âu, khiến lãnh đạo trên khán đài lắc đầu liên tục. Nhưng nỗi nhục này không giữ được bao lâu…vài lớp phía sau liên tiếp lập “kỷ lục” mới, khiến các lãnh đạo trên khán đài lắc đến mệt, sau đó đành ngồi yên nhìn mây bay, lười chẳng buồn lắc tiếp.
Cuối cùng, nhờ sự “giúp đỡ vô tư” của các lớp khác, lớp 10-3 lại giành được giải ba. Tiễn huấn luyện viên quân sự đi, các giáo viên bộ môn liền nối tiếp bước vào. Thời gian tuy không thể quay ngược, nhưng vẫn có thể bù lại được. Cuối tuần đầu tiên, các môn phát tổng cộng hơn mười tập đề luyện tập để bù cho quãng thời gian đã lãng phí trong tuần học quân sự. Trên đường về nhà, Vũ Tường lại đi nhầm xe, đến nơi thì trời đã tối. Cha mẹ cậu đang gọi điện khắp nơi tìm con. Mẹ Lâm vĩ đại đến mức không đi đánh bài, ngồi chờ con trai trở về. Thấy con xuất hiện, nỗi lo trong lòng lập tức tan biến, không thể thỏa mãn cơn thèm mạt chược, bà ra ngoài xem người khác chơi. Vũ Tường đang làm mớ bài tập đó thì cha Lâm bước vào hỏi thăm tình hình học tập. Vũ Tường thấy phiền, hai cha con cãi nhau một trận to, không ai thèm để ý tới ai. Sau khi bình tĩnh lại, cậu mới nhận ra rằng cãi nhau thế này chẳng phải là tự cắt đứt nguồn tiền sao, liền chủ động làm hòa. Nhưng cha vẫn còn giận, hai người suýt nữa lại cãi tiếp. Lúc ăn cơm, Vũ Tường thấy lọ dưa muối đặt ở góc tủ bát, lòng chợt mềm xuống, bèn gắp cho cha một miếng thịt. Hai cha con cuối cùng cũng làm hòa trở lại. Sáng hôm sau phải quay lại trường. Cha Lâm đưa Vũ Tường đến tận bến xe, đứng ngoài đợi đến lúc xe khởi động. Nhìn người cha gương mặt đầy những nếp nhăn, đẩy chiếc xe đạp cũ kỹ, lòng Vũ Tường bỗng thấy khó chịu. Nguyện vọng của cha là để Vũ Tường thi đậu một trường đại học trọng điểm, vào khoảnh khắc ấy, cậu bỗng quyết tâm vô cùng, nhất định phải đậu vào Thanh Hoa. Nhưng quyết tâm ấy, sau cả đoạn đường xe buýt xóc nảy, khi tới trường Nam Tam Trung thì đã gần như tiêu tan.
Trong phòng ngủ chỉ còn lại một mình Tạ Cảnh Uyên, vẫn đang đọc sách. Vũ Tường hỏi: “Cậu đến sớm vậy sao?”
“Tớ không về nhà.”
“Sao lại không về?”
“Để tiết kiệm tiền.”
Vũ Tường không tiện hỏi thêm, liền đổi chủ đề: “Vậy… bài tập của cậu làm xong chưa?”
“Xong rồi!” Tạ Cảnh Uyên vừa trả lời vừa lấy tập bài ra: “Tớ muốn hỏi cậu một câu toán.”
Để che giấu sự chột dạ, Vũ Tường cố ý nâng giọng: “Cứ việc hỏi đi.” Tạ Cảnh Uyên đưa bài kiểm tra sang, Vũ Tường giả vờ xem câu hỏi này, nhưng hoàn toàn không để mắt vào nội dung, chỉ đang tính xem phải đối phó thế nào. Tính xong rồi, cậu ta bèn tỏ vẻ kinh ngạc: “Ủa, đề kỳ lạ vậy, phải liên quan đến rất nhiều kiến thức. Nó nói rằng…” Vũ Tường đọc lại các điều kiện, chỉ đợi Tạ Cảnh Uyên “ngộ” ra và nói là đã hiểu, rồi mình sẽ thêm một câu “Tớ cũng nghĩ như vậy.” Nhưng đầu óc của Tạ Cảnh Uyên cứ như cánh cửa két sắt, nhất thời không mở nổi, khiến Vũ Tường sốt ruột mà không biết nói gì.
Sau một hồi im lặng, Tạ Cảnh Uyên hỏi: “Có phải trong này có liên quan đến… những nội dung mà chúng ta chưa học không?” Lời rút lui mà Vũ Tường chuẩn bị đã bị Tạ Cảnh Uyên nói trước mất, cậu ta đành chuyển sang công kích cá nhân: “Không thể nào. À, chắc chắn là đề ra sai rồi, thiếu mất một điều kiện!”
Tạ Cảnh Uyên gật đầu: “Ra vậy, tớ cũng nghĩ chắc là như thế.” Vũ Tường thở phào vì thoát nạn, không dám lại gần Tạ Cảnh Uyên nữa. Tạ Cảnh Uyên thì chẳng để ý Vũ Tường đang ở đâu, lại hỏi tiếp: “Tớ còn một câu nữa.” Vũ Tường nghe từng chữ rơi ra khỏi miệng cậu ấy, chỉ hận mình không thể nhét lại hết vào miệng Tạ Cảnh Uyên… giống như trơ mắt nhìn một ly rượu rơi xuống từ mười mét xa và vỡ tan tành. Đúng lúc đó, cửa rầm một tiếng bật mở, Tiền Vinh xách túi bước vào. Vũ Tường lập tức tìm được “vật thế tội”, vội nói: “Tạ Cảnh Uyên, cậu hỏi Tiền Vinh đi.” Tiền Vinh lắc đầu: “Tôi làm sao được. À đúng rồi, Vũ Tường, cậu làm xong bài chưa?” Vũ Tường đáp: “Còn mấy câu để trống…” “Không sao, cho tôi chép với!” Vũ Tường đưa bài của mình cho Tiền Vinh, rồi hỏi: “Cậu trước đây học… trường cấp hai nào vậy?”
Tiền Vinh bày ra dáng chuẩn bị chép bài, nói: “Trường tư thục. Ha, mấy cái đề thế này mà cũng cần tôi làm à.”
Vũ Tường dè dặt hỏi: “Đề này… sao cơ?”
Tiền Vinh khinh khỉnh nói: “Tôi đã đọc ít nhất mười nghìn cuốn sách, đi làm mấy dạng đề như thế này đúng là lãng phí tài năng của tôi”
Trong lòng Vũ Tường khựng lại. Cái kiểu tự phụ này chính là thứ mà hồi cấp hai cậu cũng từng có, nhưng về sau vô tình đã bị mài phẳng mất rồi. Tự phụ giống như một chiếc đũa dài hơn một đoạn vậy, nhìn thì có vẻ hơn người, khác biệt với số đông, nhưng lại khổ vì không thể ghép thành đôi với những chiếc đũa khác. Cuối cùng chỉ có thể bị mài cho bằng với những chiếc còn lại, nếu không thì sẽ bị đào thải. Còn chiếc đũa dài của Tiền Vinh là bằng vàng, mài không mòn, bỏ thì tiếc, nên mới giữ được đến tận bây giờ.
Tiền Vinh vừa chép bài lịch sử vừa nói: “Cậu xem cái đề này này, viết nông choèn, chẳng có gì mới. Cậu từng nghe đến “Đảng Không Biết Gì” của Mỹ chưa? Một đảng phái trước đây của nước Mỹ, bị người ta bắt vào hỏi gì cũng chỉ biết nói câu “không biết”, nên mới gọi là “Đảng Không Biết Gì”. Cậu nghe bao giờ chưa? Còn “Đảng Ngoan Cố” nữa? Sách lịch sử chỉ nói về Từ Hy mà chẳng nhắc đến “Đảng Ngoan Cố”, đúng là trình độ người biên soạn còn chẳng bằng tôi.”
Lời của Tiền Vinh chạm vào điều gì đó trong lòng Vũ Tường. Cậu mở tủ, lục lọi một hồi rồi moi ra được một quyển sách, giơ lên hỏi: “Cậu đọc quyển này chưa? “Tiếu Bì Thoại” (Câu nói dí dỏm) của Ngô Kiển Nhân.”
Tiền Vinh lập tức làm ra vẻ người ham sách như tính mạng, lao tới: “Ồ! Sách của Ngô Kiển Nhân à, tôi từng thấy rồi! Hình như bố tôi còn có giao du với ông ấy.”
Sắc mặt Vũ Tường lập tức thay đổi, hỏi ngay: “Bố cậu làm gì?”
Tiền Vinh như chờ đúng câu hỏi này, liền đáp: “Bố tôi là giám đốc của Công ty tư vấn Đông Vinh, giao du với rất nhiều nhà văn!”
Vũ Tường hỏi tiếp: “Đông… Vinh là gì vậy?”
Khí thế của Tiền Vinh lập tức xẹp mất quá nửa, nói: “Là một công ty tư vấn thôi, cậu chưa nghe bao giờ à? Thật chẳng có chút kiến thức nào. Đưa sách đây xem!” Nói xong cậu ta tự chìa tay giật lấy quyển sách. Vừa nhìn thấy phía trên tên “Ngô Kiển Nhân” lại có thêm chữ “Thanh Triều” (Nhà Thanh), cậu ta giật mình, vội vàng chữa lại lời vừa nói: “Sao lại có thêm một Ngô Kiển Nhân nữa thế này? Bố tôi quen một người khác cơ, là một nhà văn ở Thượng Hải, hình như trong Hội Nhà văn ấy, ông ấy viết tiểu thuyết.”
Vũ Tường thuận theo lời cậu ta, giật lại quyển sách rồi mở ra nói: “Không phải cậu vừa nhắc đến “Đảng Ngoan Cố” sao? Ở đây có một câu chuyện cười, cậu nghe này:
“Một con khỉ, một con chó, một con lợn, một con ngựa, bốn con súc sinh bàn nhau mỗi đứa đặt một cái biệt hiệu. Nhưng khổ nỗi trong bụng chúng lại chẳng có chút chữ nghĩa nào. Nghĩ mãi không ra, bèn hẹn nhau vào thành, hễ gặp chữ gì thì lấy chữ đó làm biệt hiệu. Hẹn xong, chó liền phi nước đại chạy đi trước. Chó vào thành, đến trước một ngôi miếu, thấy có tấm hoành phi đề “Hoá cập minh ngoan” (cảm hóa cả kẻ ngu muội ngoan cố), chó nói: “Đây chính là biệt hiệu của tao!” Ngựa đến sau, ngẩng đầu chẳng thấy chữ nào, cúi xuống thì thấy dưới bia có bốn chữ “Căn thâm đế cố” (gốc rễ sâu bền), ngựa nói: “Ta sẽ lấy cái này làm tên.” Chẳng bao lâu, khỉ nhảy nhót đến nơi, ngẩng đầu thấy tấm hoành phi viết “Vô thiên vô đảng” (không thiên vị, không phe phái), bèn nói: “Ta sẽ lấy tên “Vô thiên vô đảng”.” Chờ nửa ngày, lợn mới lững thững tới, tìm khắp mà chẳng thấy chữ nào. Ba con kia đều cười nó. Lợn nói: “Các ngươi đều chọn xong cả rồi à?” Cả bọn đáp: “Chọn xong rồi.” Lợn nói: “Vậy nói ta nghe một chút xem nào!” Cả bọn kể lại đầy đủ. Lợn cười nói: “Từ trước đến nay biệt hiệu đâu ai lấy đến bốn chữ? Nhiều thì ba chữ, ít thì hai chữ thôi!” Cả bọn chợt sững lại. Lợn bèn nói: “Không sao cả. Hay là các ngươi mỗi đứa nhường ta một chữ. Ta lấy ba chữ làm biệt hiệu, mà các ngươi cũng sẽ thành biệt hiệu ba chữ.” Ba con kia vui mừng, bàn nhau: “Nó xin chữ thừa của chúng ta, vậy thì chỉ cần cho nó chữ cuối là được.” Thế là chó nhường chữ “Ngoan”, ngựa nhường chữ “Cố”, khỉ nhường chữ “Đảng”. Vì vậy biệt hiệu của lợn là “Đảng Ngoan Cố”.”
“Chuyện cười này tôi từng nghe rồi, nhưng không nhớ là ở đâu nữa. Để tôi nghĩ xem… ôi, không nhớ ra. Nhưng chắc chắn là nghe rồi!”
Vũ Tường cười chen lời: “Nghe cậu nói, tôi lại nhớ ra! Thật trùng hợp, tôi mang theo cuốn sách này. Tôi còn mang thêm vài cuốn nữa, cậu xem nhé.” Nói rồi, cậu lần lượt đưa từng cuốn sách ra. Tiền Vinh bình tĩnh nhìn, có cuốn “Phái Hội Thông nói thế này”, “Đàm thoại giữa Ben Johnson và Drummond”, “Cấu trúc và động lực của tâm lý”, và “Luận về cái chết của David Hume”. Mục đích Vũ Tường mang những cuốn sách này là để tạo hình tượng, thực ra cậu cũng chưa đọc, cuốn “Tiếu Bì Thoại” cũng chỉ là cậu đọc nửa vời khi đi vệ sinh trong tuần học quân sự, và chỉ nhớ chuyện “Biệt danh của bốn con vật” là câu chuyện đầu tiên trong cuốn sách đó. Vũ Tường chỉ đọc một đoạn này, nhưng không ngờ nó lại hữu ích đến vậy. Cậu thở dài, than rằng đọc nhiều không bằng đọc đúng chỗ. Cái thái độ kiêu ngạo của Tiền Vinh giảm đi khá nhiều, cậu ta tưởng Vũ Tường là người học rộng chữ nhiều, nhưng miệng lại không chịu thừa nhận, lúng túng nói: “Mấy cuốn sách này ở nhà tôi cũng đã đọc hết, nhà tôi còn có hai thư phòng. Từ nhỏ đã đọc sách, lần trước Triệu Lệ Hồng (ND: nhà văn, nhà thơ của Trung Quốc) đến nhà tôi, thấy hai thư phòng lớn ở nhà tôi thì ganh tị lắm, nói rằng phòng làm việc “Tứ Bộ” của ông ấy cũng không bằng.” Vũ Tường chắc chắn là Tiền Vinh đang nói bậy, nhưng không thể tìm Triệu Lệ Hồng đến đối chất, không có bằng chứng để bác lại, chỉ biết giả vờ ngạc nhiên. Tiền Vinh hỏi: “Cậu thì sao?”
Để giữ thế thượng phong, Vũ Tường phóng đại những gì mình không có thì nói có, và những gì mình có thì tăng gấp đôi, nói rằng: “Nhà tôi chỉ có một thư phòng, nhưng sách vở thì đầy rẫy, tất cả đều là loại sách vở rất khó đọc!”
Tiền Vinh nói: “Chỉ đọc sách thôi chưa thể gọi là bậc thức giả, tôi từng gặp nhiều nhà văn, nghe họ nói chuyện là một nghệ thuật thưởng thức, fruition of ars, cậu hiểu không?”
Vũ Tường tỏ ra thờ ơ với ân huệ mở ra cánh cửa mới từ Tiền Vinh, ánh mắt đầy vẻ khinh bỉ. Tiền Vinh kể chuyện rông dài về cha mình và các nhà văn, như thể tất cả các nhà văn còn sống trên thế giới đều từng trò chuyện với ông, kể cả những người đã qua đời như Ngô Kiển Nhân cũng không thoát. Một giọng lạnh lùng nói: “Cậu học tiếng Anh khá đấy.”
“Đương nhiên rồi. Tiếng Anh quan trọng nhất là vốn từ vựng, các cậu thường chỉ bằng lòng với sách giáo khoa, thật là narcissism (tự luyến), tự đắm chìm vào bản thân. Tôi đọc các tác phẩm kinh điển nước ngoài đều đọc nguyên bản, không đọc bản dịch.”
Vũ Tường không hiểu “tự luyến”, nhưng trong lòng biết chắc đây không phải là một từ tốt. Điều đau khổ nhất trong cuộc đối thoại là rõ ràng bị chê nhưng lại không biết bị chê ra sao. Vũ Tường tìm hết vốn từ tiếng Anh mình có, nhưng không thể tìm ra một từ vừa tinh tế vừa khó nhằn để trả đũa, đành kêu than bất lực.
Tiền Vinh lại nói: “Tôi bẩm sinh vốn là người cõi tiên, trong trường thầy cô đều gọi tôi là kỳ tài!”
Vũ Tường lại không hiểu “người cõi tiên” là ý gì, đành lật sách mà không nói gì. Một chữ tiếng Anh và một từ khó hiểu đó như hai mũi tên của Hậu Nghệ (ND: Nhân vật bắn hạ 9 Mặt Trời trong truyền thuyết cổ đại Trung Hoa) khiến Vũ Tường không kịp phòng bị. Hai bên giằng co kịch liệt, không bên nào chiếm được ưu thế, đành hướng mũi nhọn về phía Tạ Cảnh Uyên đang học tiếng Anh mà hỏi: “Còn cậu thì sao?”
Tạ Cảnh Uyên ngẩng đầu hỏi: “Tớ sao cơ?”
Tiền Vinh hỏi: “Nhà cậu có bao nhiêu sách quý?”
Tạ Cảnh Uyên hỏi lại: “Sách quý? Kể cả sách Ngữ văn và sách Toán à?”
Vũ Tường nói: “Không, là loại này…loại này…” Cậu cầm ra cuốn “Tây học và sự chia tách tư tưởng cuối triều Thanh”, đưa cho Tạ Cảnh Uyên xem.
Tạ Cảnh Uyên đẩy kính, lắc đầu nói: “Nhà tớ không có loại sách này. Bố tớ thường nói, người đọc sách giải trí là người không có tương lai.”
Lời nói này làm cả Vũ Tường và Tiền Vinh nổi giận, họ liên thủ để tẩy sạch tâm trí của Tạ Cảnh Uyên: “Sao cậu lại nói vậy chứ?”
Tạ Cảnh Uyên liên tục trích dẫn danh ngôn: “Thầy tớ cũng nói, mấy cuốn sách giáo khoa trên lớp còn chưa đọc hết, sách bên ngoài trừ sách tham khảo ra thì càng không nên đụng tới, đọc loại sách này tâm sẽ dại, sẽ không học được kiến thức thật sự.”
Tiền Vinh nhìn Vũ Tường, thấy Vũ Tường không có ý muốn mắng chửi, nghĩ một mình tranh cãi với loại mọt sách này quá mất mặt, liền phẩy một câu: “Nhiều người vốn là như vậy, tự cho mình là đúng, bản tính con người vốn thế.” Câu nói này không ghi địa chỉ, tên người hay mã bưu điện, không biết nhắm vào ai. Vũ Tường và Tạ Cảnh Uyên đều im lặng.
Bất chợt Tiền Vinh nói: “Á! Tôi “dời nhà quên vợ” mất rồi! Vũ Tường, chúng ta nói đến đâu rồi nhỉ?”
Vũ Tường ghét cay ghét đắng việc Tiền Vinh không biết từ đâu tìm ra bao nhiêu từ ngữ chưa từng nghe thấy, đến đây cố tình khoe mẽ, lạnh lùng đáp: “Tôi cũng không biết.”
Tiền Vinh không buông tha, nói: “Có thể…đúng rồi, là nói đến cách tôi học tiếng Anh phải không?”
Vũ Tường không dám nói tiếp, sợ Tiền Vinh lại dựa vào ngoại ngữ mà mắng mình, liền hỏi Tạ Cảnh Uyên: “Cậu đang đọc sách gì vậy?”
“Tiếng Anh.”
Tiền Vinh nghe thấy, nói: “Cậu học tiếng Anh như vậy thì không giỏi được đâu! Tôi cho cậu mượn cuốn “Gone with the Wind” (Cuốn theo chiều gió). Nhưng cậu tuyệt đối không được làm nhàu nát, nhăn nhúm. Cậu đọc xong cuốn này, tiếng Anh sẽ đạt một nửa trình độ của tôi, Understand? (hiểu không)”
Tạ Cảnh Uyên khinh khỉnh nói: “Tôi không đọc đâu. Cậu tự đọc đi.”
Tiền Vinh cười nói: “Shit! That’s nonsense! (Chết tiệt! Thật vô nghĩa!) Tôi tự đọc thôi, hóa ra thời nay vẫn còn người như một stone (tảng đá)!”
Vũ Tường chờ mãi mới gặp được một từ mà mình hiểu, không bỏ lỡ cơ hội để thể hiện, nói: “Cái gì mà “như một tảng đá”, cậu không thể áp đặt quan điểm của mình lên người khác!”
Tạ Cảnh Uyên nghe thấy Vũ Tường đang bảo vệ danh dự cho mình, rất cảm động, lại sợ hai người bỗng nhiên xảy ra đánh nhau, liền nói: “Thôi bỏ đi! Bỏ đi!”
Vũ Tường không quan tâm đến hai người, chạy sang phòng bên tìm Dư Hùng. Dư Hùng đang cúi đầu viết, thấy Vũ Tường tới liền vội thu lại. Vũ Tường mở lời ngay: “Trong phòng tớ có hai kẻ thần kinh, một người ngày nào cũng đọc sách, đúng là mọt sách chính hiệu, người kia tưởng mình là Lý Ngao, cả ngày khoe khoang, vừa hiểu vừa mơ hồ, thế gian sao lại có kiểu người như vậy!”
Dư Hùng mỉm cười nói: “Cậu không chịu nổi à? Màn hay còn ở phía sau.”
Vũ Tường còn hậm hực, nói: “Hắn tự cho mình là ai chứ?” Nói xong những gì phải nói, cơn giận trong lòng Vũ Tường cũng trút hết. Không thể tấn công trực diện, nhưng đá người sau lưng cũng đem lại niềm vui. Điểm khác biệt là, đá từ phía sau thì người ta sẽ cảm thấy đau, còn Vũ Tường nói sau lưng thì chỉ như đánh người qua một bức tường. Hay nói cách khác, lúc người ta sống thì đánh không lại, đến khi người ta chết thì lại không để xác được yên. Tóm lại, đó là một niềm vui “trừng phạt xác chết” về tinh thần.
Khi việc “trừng phạt xác chết” về tinh thần kết thúc, trong lòng Vũ Tường tràn lên cảm giác chiến thắng tuyệt đối khi không ai chống cự, không cam chịu bỏ qua, tiếp tục “trừng phạt” tổ tiên tám đời của hắn: “Hắn chỉ dựa vào công ty của bố mà oai thế, thật đúng là chó dựa người mà hống.” Sau khi trút hết, trong lòng lại cảm thấy một khoảng trống và bàng hoàng.
Trong giờ tự học buổi tối, Vũ Tường không dám hát. Sau một tuần huấn luyện quân sự, thật sự là thay đổi quá lớn. Diêu Thư Cầm, ngồi phía sau Vũ Tường, không biết bằng cách nào đã chạy được một chân ủy viên kỷ luật, chuyên trách ghi chép người vi phạm. Một khi ai đó nắm quyền, tư thế liền vững hơn hẳn. Những người không có quyền như một bầy chó hoang, còn quan chức như một sợi xích. Một khi trong bầy có kẻ trở thành quan thì cũng giống như con chó hoang đó đã trở thành chó nhà, có được quyền và địa vị để sủa và xua đuổi những con khác. Bề ngoài Diêu Thư Cầm tỏ ra bình thản, nhưng liên tục âm thầm ghi tên Vũ Tường với tội danh là ồn ào. Nếu nói về đấu tay đôi, chó hoang và chó nhà lẽ ra lực lượng tương đương, nhưng chó hoang thường thua chó nhà vì chó nhà có chủ. Vũ Tường còn không có cả dũng khí chiến đấu, chỉ có khả năng lẩm bẩm chửi sau lưng.
Mới thực sự học ở trường Nam Tam Trung hơn một tuần, Vũ Tường đã cảm thấy những ngày như thế thật khó chịu đựng, ngay cả một người để nói chuyện cũng không có. Ở các phòng khác, sau giờ tắt đèn còn náo nhiệt hơn trước khi tắt đèn, còn uy thế của người đi kiểm tra phòng ngủ chẳng khác nào ngôi vị của Hoàng đế Quang Tự. Thỉnh thoảng nếu phòng nào ồn ào quá mức thì họ mới vào can thiệp một chút. Nhà trường nghe vậy liền nổi giận, mỗi tối đều cử người của Phòng công tác học sinh đi giám sát, hễ bắt được ai là phải viết kiểm điểm. Trình độ viết văn của học sinh đa phần đều khá, và đặc biệt giỏi với lối viết sáo rỗng và lan man, nên họ không ngại viết bản kiểm điểm. Phòng công tác học sinh liền công bố tên những học sinh bị bắt quả tang không ngủ đúng giờ đúng quy định mỗi tối. Chiêu này quả nhiên hiệu quả, sau đó kỷ luật yên ổn hơn nhiều. Tuy nhiên sau khi thầy cô Phòng công tác học sinh rời đi thì phòng ngủ lại ầm ĩ như cũ. Nhà trường không biết, còn khen trong bản tổng kết tuần rằng ý thức kỷ luật của học sinh đã tiến bộ. Thế nhưng phòng ngủ yên tĩnh nhất ký túc xá lại chính là phòng số 2 của phòng 205. Vũ Tường mỗi đêm đều nghẹn đầy một bụng lời, chỉ đợi vào giấc mơ để nói với người khác. Hơn nữa chứng mất ngủ của cậu ngày càng nặng, may mắn thì mười một giờ mới ngủ được, có hôm gần như thức trắng đêm. Đến lúc đi học ngày hôm sau thì cơn buồn ngủ tích tụ như hổ đói xuống núi. Nhưng con người sau khi bực bội thường dễ ngủ, nên đêm ấy Vũ Tường ngủ rất sớm, sáng sớm hôm sau đã thức dậy. Cậu vốn định hô báo sáng để mọi người cùng dậy, nhưng đột nhiên lại nảy ra tâm lý trả đũa, hận không thể khiến bọn họ đồng loạt đi muộn.
Dậy sớm rồi nên Vũ Tường không có việc gì làm. Ra khỏi phòng ngủ, một luồng gió mát ùa vào mặt, cậu quyết định đi dạo quanh vườn hoa. Buổi sáng ở trường Nam Tam Trung thật vô cùng tươi đẹp, những mảng rừng lớn cũng như vừa thức dậy từ giấc ngủ, trong lành khiến người ta dễ chịu. Vườn hoa ẩn mình trong đó, lại càng khiến người ta cảm thấy thích thú. Vũ Tường chỉ mải bước về phía có tiếng chim hót. Trên băng ghế đá cạnh vườn hoa có một cô gái đang đọc tiếng Anh, Vũ Tường cũng khẽ bước chân lại, sợ phá vỡ sự yên bình của cô. Vũ Tường tin rằng vườn hoa vào buổi sớm là thuần khiết nhất, bởi chỉ lúc này mới không có những cặp tình nhân trong trường dạo bước bên trong. “Sức mạnh của tình yêu dù có lớn đến đâu cũng không lớn bằng sức cám dỗ của chiếc giường”, câu tục ngữ này cũng có thể hiểu như thế này: Một người đang buồn ngủ rũ rượi thì ngay cả yêu đương cũng lười. Suy cho cùng, đôi khi nằm lì trên giường còn hấp dẫn hơn cả chuyện “lên giường”.
Nhưng cuối cùng vẫn có người phá hỏng khung cảnh tuyệt đẹp đó. Sâu trong khu vườn, Vũ Tường thấy một cậu bé, nhiều lắm chỉ học lớp 7, đang đợi ai đó. Ban đầu Vũ Tường cũng không để ý, nhưng chưa đầy năm phút sau, từ xa có một cô bé trông còn nhỏ hơn chạy tới. Cậu bé đưa tay xem đồng hồ, mỉm cười với cô bé: “Cậu đến muộn rồi.” Cô bé dang hai tay, lè lưỡi nói: “Xin lỗi, tớ bị một số chuyện làm chậm mất!” Vũ Tường cách hai người chỉ một thân cây, nghe đoạn đối thoại này cảm thấy quen quen, như thứ đã bị dùng đến nhàm chán trong tiểu thuyết tình cảm. Cậu nghĩ bụng, chẳng lẽ hai đứa này cũng…? Không thể nào, tuổi nhỏ như vậy làm sao hiểu được tình yêu là gì, tình yêu đáng lẽ phải là một thứ chưa biết đến trong mắt chúng.
Kết quả là hai đứa bé ấy lại giống như những nhà vật lý, thích thách thức những lĩnh vực chưa biết. Cô bé thẹn thùng nói: “Ở đây thật đẹp. Cậu hẹn tớ đến đây để làm gì vậy?” Nói xong thì đưa tay vuốt tóc ra sau, cúi đầu chờ đợi.
Cậu bé muốn nói lại thôi, suy nghĩ chín chắn rồi mới nói: “Gần đây tớ rất phiền lòng, tớ tin rằng tớ đang đưa ra lựa chọn quan trọng nhất trong đời mình.”
Gương mặt kinh ngạc của Vũ Tường còn lớn hơn gấp nhiều lần so với cô bé. Cậu không tin những lời như vậy lại có thể thốt ra từ miệng một cậu nhóc, nghe vừa gượng gạo vừa buồn cười, nhịn không được liền ho khan hai tiếng để ám chỉ rằng còn có người khác ở đây, đừng nói ra những lời quá lộ liễu. Hai đứa nhỏ quay đầu lại phát hiện ra Vũ Tường, nhưng cũng không có vẻ gì là ngạc nhiên. Trong mắt chúng, sự tồn tại của Vũ Tường chẳng khác nào lực cản không khí khi một vật rơi tự do, hoàn toàn có thể bỏ qua.
Cô bé cúi đầu rất lâu, bỗng ngẩng lên nói: “Cậu nhìn vào mắt tớ và trả lời đi, có phải vì tớ không?”
Cậu bé như thể tâm sự đã giấu kín hàng nghìn năm bị nhìn thấu, nói: “Tớ không thể tự lừa mình được, tớ là vì cậu.”
Vũ Tường cố hết sức kiềm chế tiếng cười, lại ho khan hai tiếng.
Cô bé không chịu nổi tiếng ho phá hỏng sự lãng mạn, nói: “Chúng ta đổi chỗ đi.”
Cậu bé không chịu: “Đi con đường của mình, mặc kệ người khác nói. Tớ có điều muốn nói với cậu.”
Mặt cô bé lập tức đỏ bừng, bứt vạt áo nói: “Bây giờ sao?”
Cậu bé nói: “Bây giờ. Đúng vậy, tớ không thể đợi thêm nữa!” Câu nói ấy như một tờ thông báo bệnh nguy kịch, khiến cô bé có chuẩn bị tâm lý.
Cậu bé nói: “Cậu biết không? Ngay từ lần đầu tiên tớ nhìn thấy cậu, tớ đã bị cậu cuốn hút sâu sắc. Đây là hạnh phúc Thượng Đế ban cho tớ, tớ không muốn buông tay. Tớ luôn muốn nói với cậu một câu này…”
Cô bé biết mà còn hỏi: “Câu gì?”
“Tớ…thích cậu.”
Cô bé mở to đôi mắt đã chuẩn bị sẵn sàng từ lâu: “Nhưng… như vậy thì quá vội vàng rồi phải không?”
Cậu bé nói: “Không, một chút cũng không. Tớ nguyện vì cậu từ bỏ tất cả.”
Cô bé không kìm được, trong mắt như có chút say mê, hỏi: “Thật vậy sao?”
Cậu bé nói: “Thật mà, là thật đó, không phải trong mơ. Tớ nguyện vì cậu từ bỏ tất cả, kể cả việc học của tớ.”
Cô bé hoảng hốt: “Mọi thứ cứ giống như trong sách viết vậy. Tớ nên làm thế nào đây? Tớ bất lực, tớ lạc lối…”
Vũ Tường không còn một chút ý nghĩ muốn cười nào nữa, nghĩ đến những bộ phim tình cảm tràn lan thật đúng là hại người quá sâu. Rời khỏi khu vườn, cậu ta buồn nôn đến mức ngay cả bữa sáng cũng chẳng muốn ăn. Trong lớp đã có mấy người, bài văn luyện viết trong kỳ nghỉ hè vừa mới được phát xuống. Bài làm của Vũ Tường cố tình làm ra vẻ khó hiểu, nhưng nhiều đoạn dài đều là đạo văn từ “Quản Chuỳ Biên” (ND: một cuốn sách học thuật nổi tiếng của Tiền Chung Thư). Kết quả là vừa nhìn lời phê thì suýt nữa tức chết. Trên vở, những đoạn dài bị gạch đỏ hết, lời phê viết: “Dẫn chứng tương đối phong phú, nhưng tỏ ra gượng ép, cần bỏ thói thích thể hiện.” Vũ Tường không thèm để ý đến lời phê, vung bút mắng Quỳnh Dao (ND: một tiểu thuyết gia lãng mạn nổi tiếng nhất trong cộng đồng nói tiếng Trung), mắng đến mức toàn thân khoan khoái dễ chịu.
Vài ngày sau, vở bài tập lại được nộp lên, Vũ Tường chỉ mong cô Mai Huyên viết vài lời nhận xét tỏ ý tán đồng. Khi vở được phát lại, tim Vũ Tường đập nhanh không kiểm soát được. Cậu thậm chí còn cảm thấy bồi hồi nhớ Mã Đức Bảo, lần đầu rời nhà đi học, tự nhiên hy vọng được giáo viên chủ nhiệm khen ngợi. Trong đầu toàn là tưởng tượng, nào là cô Mai nhất định sẽ khen cậu tầm nhìn sâu xa độc đáo, bút lực sắc bén lão luyện. Nhưng lật vở ra lại chỉ thấy một dấu tích đơn độc, hơn nữa dấu ấy còn nhỏ xíu, chẳng hề hào phóng. Lật thêm một trang nữa, cũng là một dấu tích nhưng chưa phát triển toàn vẹn, hai dấu ghép lại mới nhìn giống một dấu hoàn chỉnh. Cách làm này chẳng khác nào mánh lới kiếm tiền trong ngành ẩm thực bây giờ, lấy nguyên liệu của một phần mà chia ra bán làm hai phần. Quanh dấu tích cũng không có lấy một chữ nhận xét nào. Vũ Tường nhìn mà tức nghẹn, cứ như hai người cãi nhau, một bên bỗng dưng im lặng không nói gì nữa, bên kia dù có mắng cũng chẳng thấy đã. Cô Mai Huyên ôm giữ thái độ của triều đình nhà Thanh khi đối mặt với kẻ thù, còn Vũ Tường lại chẳng có khí phách của Đế quốc Anh, đành tự nhận mình xúi quẩy. Liếc qua vở của Tạ Cảnh Uyên thì thấy một dấu tích đầy đặn, dấu ấy giống như bản tổng kết thành tích hằng năm của lãnh đạo, lan man và dài vô tận. Nó chiếm trọn một trang giấy, trải dài như người nằm trên giường, khiến người xem phải ghen tị. Dấu tích to lớn ấy lập tức biến dấu tích của Vũ Tường trở nên nhỏ bé vô cùng. Vũ Tường không phục, cầm vở của Tạ Cảnh Uyên lên xem, thấy cậu ta viết quyết tâm học tập tốt để xây dựng Tổ quốc. Vũ Tường khịt mũi một tiếng, quăng cuốn vở xuống nói: “Mấy thứ sáo rỗng này tôi đã thấy nhiều rồi.”
Tạ Cảnh Uyên chậm rãi nói: “Đâu phải sáo ngữ, đây là biểu hiện của lòng quyết tâm.”
Vũ Tường ghét cay ghét đắng nói: “Viết hay không viết có khác gì nhau đâu.”
Tiền Vinh đang khoe khoang, xung quanh có hơn mười cô gái đứng cười ngả nghiêng, Tiền Vinh càng nói càng hứng thú: “Năm mười hai tuổi, tôi theo bố đi Bắc Kinh, đầu tiên đến thăm Tiêu Phục Hưng…” “Wow…” một cô biết Tiêu Phục Hưng lập tức reo lên.
Tiền Vinh lại nói: “Bố tôi mang theo bài văn của tôi, Tiêu Phục Hưng vừa xem đã khẳng định tôi sẽ có thành tựu lớn trong văn học.”
“Wow…thế cậu đã từng xuất bản bài viết nào chưa?”
“Xuất bản bài viết à, hừ! Mấy tờ báo đó có tư cách đăng bài của tôi sao!” Một câu của Tiền Vinh đã hạ thấp toàn bộ báo chí trên thế giới xuống thành… giấy vệ sinh. Vũ Tường đứng bên cạnh cũng cảm thấy oan cho bố cậu ta, liền dựng tai lên nghe tiếp. Nhưng Tiền Vinh đã mắng thì mắng cho trót, đã xem như giấy vệ sinh rồi thì cũng không buông tha: “Dựa vào quan hệ của bố tôi với người trong đó, muốn đăng bài thì dễ như trở bàn tay! Hơn nữa tính tôi vốn là người cõi tiên, ngông nghênh với đời, vì vậy cũng xem nhẹ danh lợi…”
Vũ Tường liền dội gáo nước lạnh: “Có khi là do trình độ cậu chưa đủ ấy chứ.”
Không ngờ nước lạnh chưa kịp tạt lên người Tiền Vinh thì đã bị các cô nữ sinh chắn lại: “Cậu thì có tư cách gì mà nói như vậy!”
Vũ Tường nói: “Tớ ít nhất cũng từng đăng bài rồi đấy!” Bài viết đó đối với Vũ Tường cũng như bát cơm nguội, có thể hâm nóng lại để khoe với người ta bất cứ lúc nào.
Có một nữ sinh trong đám bỗng nhớ ra: “Không phải lúc giới thiệu cậu ấy đã nói từng đăng bài rồi sao?” “Đúng đúng! Mình nhớ rồi, Lâm Vũ Tường.”
Tiền Vinh vội hỏi ngay: “Cậu đã đăng được bài viết bao nhiêu chữ rồi?”
Vũ Tường xấu hổ muốn chui xuống đất, không thể vỗ ngực tự hào nói rằng mình đã viết đến sáu trăm chữ, đành giả bộ mơ hồ: “Bao nhiêu chữ thì… tớ cũng không nhớ rõ nữa.” Tiền Vinh liền nói: “Sợ rằng chỉ có một bài thôi nhỉ.” Một câu hạ thấp người khác nói ra một cách tùy tiện, nhưng lại trúng ngay chỗ đau. Vũ Tường quay lưng lại cười gượng: “Làm sao mà chỉ một bài được! Tuần sau tớ sẽ mang bài đến cho cậu xem.” Nói xong chính cậu ta cũng thấy lạnh sống lưng.
Tiền Vinh lại tiếp: “Cho tôi mượn tập tùy bút của cậu để “bái đọc” với nào.” Hắn cố ý nhấn hai chữ “bái đọc” theo kiểu giọng lơ mơ như người chưa tỉnh ngủ hẳn.
Vũ Tường lần này nói thật: “Tập đó mình viết không hay lắm đâu.”
Nhân lúc cậu sơ ý, Tiền Vinh chộp lấy cuốn vở rồi đọc thành tiếng: “…Truyện của Quỳnh Dao là thứ rác rưởi, là một kiểu dẫn dắt sai lầm, là… Tôi thật không hiểu nổi, bao nhiêu lần lặp lại cái cảnh hai đôi mắt bốn dòng lệ và những đoạn thoại nhạt nhẽo, lê thê vô nghĩa… Sách như thế là viết cho những người đọc như thế nào, mà đọc loại sách đó thì trình độ chắc chắn cũng không cao…”
Những lời này khiến người ta phẫn nộ. Lời mắng chửi của các cô gái nhiều không thể đếm xuể, chồng chất lên nhau: “Cậu dựa vào cái gì mà dám nói Quỳnh Dao! Cậu tưởng cậu cao siêu lắm à!” “Cậu thanh cao cái kiểu gì vậy! Sách của Quỳnh Dao hay thế, cậu viết được thì cậu viết thử đi!” “Viết chẳng ra gì thì đừng chê người ta!”
………
Vũ Tường như đang cố cứu một bệnh nhân bị chảy máu toàn thân, bịt chỗ này thì chỗ kia lại phun ra, nỗ lực vô ích, giải thích cũng chẳng xuể, đành phải tuyên bố bệnh nhân tử vong: “Được rồi, được rồi, coi như mình nói sai đi.” Trong câu nói đó vẫn lộ rõ tinh thần phản kháng, bị các cô gái nhìn thấu ngay: “Cái gì mà coi như, rõ ràng là cậu không phục mà!”
Vũ Tường vẫy tay nói: “Được rồi, mình chịu thua, mình viết bậy thôi, vậy được chưa.”
Tiền Vinh cuối cùng thêm một câu: “Sớm muộn gì cũng phải thừa nhận thôi.”
Vũ Tường không biết nói gì, nhớ lại những ngày được Mã Đức Bảo ưu ái, cảm thấy thời cấp hai thật là thuận lợi, tham gia vô số các cuộc thi, tuy cuối cùng chỉ để làm nền cho người khác, nhưng cũng rèn luyện được một vốn kinh nghiệm thi đấu đáng kể. Vào trường cấp ba Nam Tam Trung, cô Mai Huyên không khen ngợi, chuyện đó thì thôi cũng kệ, nhưng Tiền Vinh, đứa trẻ còn sót lại chút dũng khí của vua Càn Long, dám gây khó dễ với Vũ Tường, làm cậu khó chịu, quyết tâm phải lấy lại uy tín. Nhưng uy tín không phải cột cờ, ngã xuống thì đỡ vài lần cũng có thể dựng lại. Cách tốt nhất để xây dựng uy tín là hạ mình tham gia các tổ chức của Hội học sinh, có một chức vị trong đó, vừa thực tế mà vừa thêm phần danh tiếng. Trường Nam Tam Trung đang tổ chức một tuần lễ giáo dục toàn diện, khuyến khích trả lại thời gian ngoài giờ cho học sinh. Năm trước, cách làm là thành lập các câu lạc bộ sở thích. Câu lạc bộ này không nhằm phát triển sở thích học sinh mà để thỏa mãn sở thích giáo viên, học sinh không được chọn tự do, hoàn toàn do giáo viên sắp xếp, giống như hôn nhân xưa kia, rõ ràng không thích nhau mà vẫn phải gắn bó. Năm nay, trường Nam Tam Trung lại tiến thêm một bước, cho phép tự do đăng ký. Vũ Tường nhắm tới ba tổ chức gồm Câu lạc bộ Văn học, Đoàn phóng viên, Đài phát thanh truyền hình… và lập tức bắt tay vào thực hiện “kế hoạch một chồng ba vợ”. Sáng thứ Bảy, các tổ chức tuyển thành viên, Vũ Tường gội đầu, cạo mặt, quyết định dùng một chiến thuật vượt xa “Tam thập lục kế”, đó là “Mỹ nam kế”. Đến trước cổng tòa nhà Hồ Thích, thấy toàn học sinh đến đăng ký, cậu tự tin bước tới điểm đăng ký Câu lạc bộ Văn học. Nhưng vừa nhìn người phụ trách, Vũ Tường liền thất vọng. Một thầy giáo hói nửa đầu đang chịu trách nhiệm tuyển chọn, khuôn mặt thầy như không thuộc về thế gian này. Vũ Tường chẳng còn đối tượng để dùng Mỹ nam kế, đành dựa vào thực lực của mình. Văn học Trung Quốc giống như nỗi lo lắng của Ngô Tử Tư, có sức mạnh làm người ta già đi trước tuổi. Hai học sinh cùng dự tuyển bên cạnh cộng tuổi lại có thể đã chứng kiến cảnh đốt thuốc phiện ở Hổ Môn. Hình thức tuyển chọn rất mới lạ, cứ mười người ngồi quanh một bàn để thảo luận cảm nhận sau khi đọc tác phẩm nổi tiếng của nhà văn Trung Quốc. Vũ Tường được xếp vào bàn thứ hai, chỉ yên lặng nhìn bàn đầu tiên “chiến đấu”. Giám khảo nheo mắt, như đang chọn dế, xem ai đấu mạnh nhất thì chọn. Người thắng là kẻ nói trôi chảy dù đi lệch chủ đề cả nghìn lời. Các nữ sinh kêu là không công bằng, giám khảo thò tay chỉ vài cái lên bàn: “Cơ hội đang hiện ngay trước mắt các em! Phải tranh thủ.” Rồi lại đưa tay lắc vài cái, như thể tay ông chính là “cơ hội”, nói tiếp: “Tương lai sẽ là kinh tế thị trường, phải có ý thức cạnh tranh từ nhỏ.” Con dế thắng cuối cùng đứng sau cười hả hê tự mãn.
Bàn thứ hai thảo luận về cảm nhận và nhận thức sau khi đọc “Hồng Lâu Mộng”. Vũ Tường chưa từng đọc nguyên tác, chỉ đọc bản tóm tắt, mà tóm tắt thì quá sơ lược, chỉ vỏn vẹn bảy, tám trăm chữ, trong đầu trống rỗng, chẳng có chút ấn tượng nào. Bên cạnh, một cô gái liên tục đứng lên nói: “Đây là tiểu thuyết đầu tiên của Trung Quốc viết phụ nữ như con người! Chỉ riêng điểm này, nó đáng có một vị trí trong lịch sử văn học Trung Quốc!” Ngụ ý là trong lịch sử văn học Trung Quốc, Hồng Lâu Mộng chưa có vị trí xứng đáng. Ngược lại, một cậu trai bên đối diện đứng lên phản bác: “Bạn ơi, bạn nhầm rồi! Chúng ta tụ họp ở đây chủ yếu để bàn về giá trị nghệ thuật của tác phẩm này, chứ không phải địa vị nghệ thuật.” Vũ Tường cảm thấy bốn phía đều có tiếng nói, không thể im lặng, liền đứng dậy, vắt hết kiến thức ít ỏi ra: “Hồng Lâu Mộng phần đầu là do Tào Tuyết Cần viết, còn phần sau là do Cao Ngạc…” Chín người xung quanh im lặng nghe, muốn xem cậu ta im lặng lâu như vậy có cao kiến gì không. Thực ra Vũ Tường không có cao kiến gì, như một người sắp nhảy xuống vách núi, trước sau đều hết lối, đành nhảy rồi nói: “Mình cho rằng toàn bộ tác phẩm là do Tào Tuyết Cần viết, căn bản không có Cao Ngạc gì cả.” Cú “nhảy” này cực kỳ thành công, vừa chết đẹp lại như thành tiên. Cậu trai đối diện đứng lên nói: “Mình cho rằng bạn nói hoàn toàn đúng!” Các nữ sinh không phục, đứng lên, còn học Khrushchev đập bàn, làm nhạc nền cho lời nói của mình: “Nhưng thực tế chứng minh tám mươi hồi đầu và bốn mươi hồi sau bút pháp khác nhau, một Tào Tuyết Cần sao có thể viết hai phong cách?” Đập xong đồ công cộng, cô ngồi xuống cười với Vũ Tường. Vũ Tường phân tích nụ cười như trong môn hóa học, thấy một nửa là cười gian, một nửa là chế nhạo, trong lòng lạnh lùng. Giám khảo nói: “Được rồi, các em thảo luận rất sôi nổi!” Rồi giữ lại một nam một nữ. Vũ Tường dù là người “khai sáng” cho họ, lại không được chọn, bực tức lẩm bẩm, quay sang dự thi Đoàn phóng viên. May mà thi ở Đoàn phóng viên không cần nói, chỉ cần viết một bài tả phong cảnh trường Nam Tam Trung. Những người dự thi Đoàn phóng viên đều có bản năng phóng đại, viết nửa giờ mà chưa rút bút. Vũ Tường viết xong một lượt tổng quan về trường, nộp bài trước, nghĩ lần này chắc chắn trúng, vì viết tin tức cần ngắn gọn và đúng trọng tâm.
Số người đăng ký Đài phát thanh truyền hình là đông nhất. Những người xếp hàng phía trước cười nói:
“Ở chỗ này, đài truyền hình giống như thi hoa hậu, ai đẹp thì lên, còn đài phát thanh giống như thi ma, đâu cũng có người xấu.” Người đăng ký đài truyền hình cười ầm ĩ, còn người đăng ký đài phát thanh tự ti, thật sự coi mình như ma, trong lòng chửi đài truyền hình xâm phạm quyền lực của ma, tổn thương đến lòng tự trọng của mình. Một vài “ma” xinh đẹp làm đại diện hình ảnh nói: “Những người dựa vào gương mặt kiếm ăn như các cậu, giống nghề gì ấy nhỉ…” Ẩn ý không nói thẳng, ý rằng mọi sự xúc phạm đều là do các cậu tự nghĩ ra. Những người đăng ký đài truyền hình không dám nói gì, không phải không muốn, mà vì số người đăng ký đài phát thanh quá đông, núi ma biển ma, không dám gây hấn.
Vũ Tường vừa làm người vừa làm ma, dù bên nào thắng cũng không chịu thiệt, nên yên tâm ngồi nhìn. Điểm đăng ký phía trước rõ ràng nhận ra kiểu người như Vũ Tường, liền ra thông báo: “Các bạn nghe đây, một người không được đăng ký hai dự án. Nếu muốn đăng ký biên tập viên đài truyền hình, trước hết phải vượt qua Đoàn phóng viên, chúng tôi sẽ tự chọn trong đó.” Vũ Tường nhất thời khó quyết định nên đăng ký cái nào. Theo lý thì ma đông thì lực lượng lớn, cạnh tranh quá gắt, sợ không được chọn. Cậu muốn làm MC học sinh ở đài truyền hình, nhưng bỗng thấy Tiền Vinh cũng đăng ký đài truyền hình, để thể hiện “đường đi khác nhau”, Vũ Tường kiên quyết ở lại đài phát thanh.
Kỳ thi được tổ chức trong một phòng kín. Đầu tiên là hỏi tên, đợi thí sinh cất tiếng trả lời. Hễ giọng không đủ ngọt thì lập tức bị loại ngay tại chỗ. Lâm Vũ Tường số lớn, vòng đầu tiên vậy mà lại qua được. Câu hỏi thứ hai là: “Khả năng ăn nói của em có tốt không?”
Lâm Vũ Tường khiêm tốn nói: “Bình thường ạ.”
Sự khiêm tốn này giống như một đợt giảm giá trong trung tâm thương mại, dù giá giảm thấp đến đâu nhưng vẫn có lãi.
Giám khảo lại hỏi tiếp: “Nói cụ thể hơn đi?”
Lâm Vũ Tường bịa một câu rằng: “Buổi tối sau khi tắt đèn, cả phòng đều nghe em kể chuyện lịch sử.” Câu nói dối này chứa ba tầng ý nghĩa sâu xa: Thứ nhất là Lâm Vũ Tường ăn nói cực hay, cả phòng đều nghe cậu ta nói. Thứ hai là Lâm Vũ Tường có kiến thức lịch sử phong phú. Tầng nghĩa thứ ba mới là tuyệt nhất, giả sử phần thi nói sau đó không thể hiện tốt, lý do có thể là vì bây giờ không phải buổi tối sau khi tắt đèn. Xét ở điểm này, tài ăn nói của Lâm Vũ Tường giống như đôi chân giữa mùa đông rét buốt, ban ngày bị bọc kín mít, không dễ tùy tiện lộ ra, phải đợi đến ban đêm mới có thể phô bày.
Người hỏi gật đầu mấy cái: “Vậy động cơ của em khi đăng ký vào đài phát thanh là gì?”
“Là để chứng minh bản thân.”
“Vậy tốt, hãy chia sẻ những lĩnh ngộ của em về cuộc sống.”
Vũ Tường nhất thời nghẹn lại, chẳng lĩnh ngộ được gì.
Giám khảo lại hỏi: “Sao em không nói gì nữa vậy?”
Vũ Tường bỗng nhiên trở nên lanh trí, nói: “Im lặng là vàng.”
Sự lĩnh ngộ đột ngột xuất thần ấy cũng khiến Vũ Tường kính phục chính mình, hận không thể hét to một tiếng: “Nói hay quá!”
Người hỏi cũng thực sự cảm thấy kính nể Vũ Tường, bảo cậu đọc một đoạn trong bài “Một bát mì udon” của Ryohei Kuri trong sách Ngữ văn cấp ba. Ban đầu cậu đọc rất trôi chảy, nhưng về sau thì ngã dúi ngay ở các thán từ. Người Nhật chẳng hề bủn xỉn với thán từ trong bài viết, hết cái này đến cái khác, dày đặc giống như tình hình chiến sự ở Trung Đông, như: “A…mì udon nhé.” “Được…ngay đây!” “Ngon quá đi mất!” “Mẹ, mẹ ăn thử đi!” “Ồ, thật ngon!” “À, thì ra là như vậy à.”
Lâm Vũ Tường vốn không có cái lưỡi khéo ngụy biện như người Nhật, đọc đến những tiếng cảm thán thì chẳng thể uyển chuyển nghìn vòng, nghe cũng thấy thật chói tai. Đọc được một lúc, ngay cả bản thân cậu cũng phải lắc đầu ngao ngán. Người hỏi mới nói: “Được rồi, cảm ơn nhé. Nếu em được trúng tuyển, chúng tôi sẽ liên lạc.”
Lâm Vũ Tường bước ra ngoài thì thấy Tiền Vinh cũng đang vừa cúi đầu cảm ơn vừa đi ra, nụ cười vẫn treo trên mặt không chịu xóa đi. Thấy Lâm Vũ Tường hắn liền hỏi: “Cậu thế nào rồi?” Việc cấp bách nhất của Vũ Tường lúc này chính là giết chết nụ cười trên mặt Tiền Vinh, liền nói: “Ồ, cậu nói chuyện đó á? Tớ mà lại không được nhận sao?” Trong lòng Lâm Vũ Tường lại dội lên một tiếng nói: “Biết đâu không chừng…” Nhưng Tiền Vinh đâu nghe được tiếng nói trong lòng ấy, chỉ nghĩ thằng nhóc này tự tin quá, chắc là nắm chắc phần thắng trong tay rồi.
Vũ Tường hỏi: “Thế còn cậu? Cậu thì sao?” Tiền Vinh đáp: “Tôi á? Nói chung có thể được nhận.” Vũ Tường khí thế đè bẹp đối phương, cuối cùng cũng giành được một trận thắng, vui sướng suốt cả buổi sáng. Cậu lười chẳng buồn bắt xe về nhà, quyết định ở lại trường. Vừa qua buổi trưa, các học sinh nội trú ngủ dậy lần lượt kéo nhau về nhà, cả ngôi trường Nam Tam Trung rộng lớn bỗng chốc chỉ còn thưa thớt vài bóng người. Vũ Tường lặng lẽ nhìn khuôn viên trường giờ chỉ còn trơ lại cái vỏ, bất giác lòng trống trải, ngậm ngùi như vừa đánh mất điều gì đó. Bên phải ký túc xá là một dãy nhà gạch đỏ đã cũ kỹ xuống cấp. Nói là xuống cấp thì cũng oan cho nó, năm nào trường cũng sửa. Chỉ có điều học sinh Trung Quốc thì lợi hại lắm, cứ thấy đồ công cộng là bản năng phá hoại lập tức trỗi dậy. Trước sửa sau phá, cứ thế một nhóm sửa, một nhóm phá, luân phiên nối tiếp chẳng bao giờ ngơi.
Tòa nhà gạch đỏ này được gọi là “lầu Beethoven”, học sinh nghĩ rằng Beethoven bị điếc nên dễ bắt nạt. Mấy năm gần đây, họ phá hoại nơi này dữ dội, mở cửa không dùng tay mà toàn dùng chân, dùng cả người húc vào, còn tay thì để dành… để khắc chữ. Ban lãnh đạo nhà trường đành giả vờ như kẻ mù, nói sẽ xây thêm một tòa mới. Những khóa trước đã tốt nghiệp, vì từng phá nơi này nhiều quá nên lại nảy sinh tình cảm, viết thư kiến nghị phải giữ nguyên phong cách cổ điển, không được tháo dỡ. Còn học sinh khóa hiện tại thì cho rằng tòa nhà này vẫn còn rất nhiều “giá trị phá hoại”, liền giương cao khẩu hiệu của Tôn Trung Sơn: “Vật tận kỳ dụng” (dùng cho đến khi không còn gì để dùng). Học sinh Trung Quốc làm gì cũng thích lao ngay đến hai thái cực, việc tốt thì làm đến tận cùng, mà việc xấu cũng không thể bỏ dở giữa chừng. Vậy nên tòa lầu này được giữ lại để dành cho các khóa sau tiếp tục phá, xem như một món quà “thâm tình” đàn anh để lại. Lầu Beethoven cứ thế mà tồn tại, trở thành nơi học sinh trút hết áp lực học hành trong người.
Trong lầu Beethoven có một phòng tập đàn. Nhờ “ân huệ” của tòa lầu này mà những cây piano kia cũng bị giày xéo đến mức mất hết vẻ trang trọng vốn có. Trên một chiếc piano có khắc một câu danh ngôn chí lý: “Đánh đàn (tỏ tình) phải gắn liền với tình yêu” (ND: chữ “đánh đàn” và “tỏ tình” có phát âm gần giống nhau trong tiếng Trung, đây là một cách chơi chữ). Nhà trường ráo riết truy lùng “nhà tư tưởng vĩ đại” này khắp nơi, sau mới biết câu ấy đã ở đó từ mười năm trước, giáo huấn hẳn nửa thế hệ học trò rồi. Ngày nào cũng có người đến tòa Beethoven để tập đàn, toàn là những nghệ sĩ có chút tiếng tăm trong thành phố. Các nghệ sĩ ấy thì cũng bẩn bừa chẳng khác gì tòa nhà này, vừa gặp đã thân, như nhìn thấy phiên bản tái sinh của chính mình. Tòa nhà vốn hiếm khi thấy đồng loại, nên hễ có nghệ sĩ vào trong vẽ vời gảy đàn là mở cửa chào đón nhiệt tình. Nghệ thuật thì cao quý, nhưng nghệ sĩ chưa chắc đã cao quý, có người cũng hạ mình xuống như học sinh, khắc chữ lên khung cửa, lên xà nhà. Năm nay trường thực hiện quản lý kiểu “khép kín”. Cái gọi là “khép kín” thực chất là kiểu đóng cửa đánh chó, cấm người ngoài vào trường. Mà đã là đóng cửa đánh chó, thì học sinh dĩ nhiên phải ra dáng… chó một chút. Đầu kỳ phải nộp hai tấm hình cỡ 5cm, một tháng sau nhận thẻ đeo ngực. Trường có thể “đóng cửa với thế giới”, nhưng không thể “tự bảo vệ mình”. Một vài nghệ sĩ đàn quen thuộc vẫn lén vào tập. May là trình độ của họ không tệ, mỗi ngày đều đàn “Lời thì thầm của mùa thu”, không còn đánh mấy bản tự mình sáng tác nữa, cả ngôi trường nghe như được uống thuốc Đông y, khí huyết thông suốt hơn hẳn. Hôm nay là cuối tuần, vẫn có người tập đàn. Chăm chú lắng nghe, Lâm Vũ Tường bỗng nghe ra ý cảnh, như thấy ký ức hiện về. Đó là lúc cùng Lương Tử Quân gây náo loạn ở “Hảo Thực Lai” Thượng Hải, đúng hơn là nhìn cậu ta gây náo loạn; là những lần thi thơ văn bất bại; Susan thoáng qua trong đời; La Thiên Thành không biết là bạn hay thù; trưởng thị trấn Triệu, giám đốc Kim…Bỗng nhiên cậu muốn viết một bức thư. Nhưng viết thư thì cũng phải có chút công phu văn chương, đặc biệt là khả năng viết ra hàng chục nghìn từ mỗi ngày như Wesley.. Thường thì trước khi viết, lời muốn nói trong đầu nhiều đến mức sắp tràn ra. Nhưng đến lúc viết, những lời ấy lại như lời hứa của ứng cử viên tổng thống phương Tây trước kỳ bầu cử, không thấy câu nào được thực hiện. Hai mắt chằm chằm nhìn câu “Dạo này cậu vẫn ổn chứ?”, bao nhiêu lời muốn nói lúc nãy đều đã bị câu đó gom hết vào, viết mãi cũng không đầy bốn năm dòng. Trong lòng thì thấy mất mặt thay cho bạn, mà quan trọng nhất là lại còn lãng phí một con tem, chỉ để đối phương hân hoan mở thư ra, rồi lại thất vọng tràn trề với mấy lời rỗng tuếch. Bạn bè may mắn nhường nào, mà con tem cũng may mắn nhường nào! Lâm Vũ Tường muốn viết thư hỏi thăm Susan, nhưng không rõ là do thời gian ít nên lười viết, hay bài tập nhiều nên lười viết, hay cả hai đều không phải. Chỉ còn một niềm tin: Bỏ lỡ thì cũng đã bỏ lỡ rồi, ba năm nữa hẵng tính.
Tiền Vinh còn đang nằm trên giường chờ cha cậu ấy cho xe tới đón, thấy Lâm Vũ Tường đang ngẩn người thì nói: “Cậu đang nghĩ đến ai vậy?” Nói xong còn cười đầy ẩn ý.
Lâm Vũ Tường lạnh nhạt nói: “Không nghĩ đến ai cả.”
Tiền Vinh bỗng chạy tới trước mặt Vũ Tường và nói: “Nói cho cậu một tin, tôi chuẩn bị theo đuổi Diêu Thư Cầm đây!”
Vũ Tường giật mình: “Cậu dám mò mông hổ à?”
Tiền Vinh xua tay: “Đâu có, vì tôi bị cô ấy ghi tên quá nhiều nên thường xuyên bị cô Mai Huyên mắng, tôi quyết định cải thiện quan hệ với cô ấy, dùng kiến thức uyên bác của mình để cảm hóa cô ấy.”
Vũ Tường nhếch miệng: “Chỉ vì chuyện đó thôi à?”
Tiền Vinh lại đào sâu chủ đề thêm một tầng: “Không phải, một mình ở trường buồn chết đi được. Với lại cô ấy cũng ổn đấy chứ, trắng trẻo, mịn màng, tính dữ thì sửa được mà. Cô ấy dữ thế, chắc chắn chẳng ai theo đuổi, biết đâu còn là mối tình đầu, có người đó rồi thì đỡ cô đơn nhiều.”
Lúc đó, tiếng còi xe phía dưới vang lên.