한강의 노벨문학상 수상 쾌거…한국 문학 도약의 계기 되길
– Hy vọng sẽ là cơ hội nhảy vọt của văn học Hàn Quốc
소설가 한강(53)이 한국 작가 최초로 노벨문학상을 수상했다. 한국이 노벨상 수상자를 배출한 건 고(故) 김대중 대통령의 2000년 노벨평화상 수상 이후 24년 만이다. 아시아 여성 작가로 최초의 노벨문학상 수상자이기도 한 한 작가는 인도의 타고르, 일본의 가와바타 야스나리·오에 겐자부로, 중국의 모옌에 이어 5번째로 수상의 영예를 안았다. 한강의 수상은 작가 개인의 영광을 넘어 한국 문학사에 길이 남을 기념비적 사건이 아닐 수 없다.
스웨덴 한림원은 한강의 수상 소식을 전하며 “역사적 트라우마에 맞서고 인간의 삶의 연약함을 드러낸 강렬한 시적 산문“이라고 그의 작품을 총평했다. 한국 현대사 특유의 상처와 아픔을 형상화하면서 죽음·폭력과 같은 인간의 문제를 시적 문체로 승화시켜온 작가의 노력이 세계인의 보편적 공감을 끌어낸 것이다. 광주 5·18 민주화 운동을 다룬 ‘소년이 온다’와 제주 4·3 항쟁의 비극을 세 여인의 시선으로 풀어낸 ‘작별하지 않는다’가 이 같은 평가에 가장 부합하는 작품일 것이다. 1994년 소설 ‘붉은 닻’으로 등단한 한강의 이름이 국제사회에 알려진 계기는 2016년 ‘채식주의자’로 세계적 권위의 맨부커상을 수상한 것이었다. 이후 해외 유명 문학상을 다수 수상하면서 한국 작가 중 노벨문학상에 가장 가깝게 다가섰다는 평가를 일찌감치 받아왔다.
이번 수상은 변방으로 취급받던 한국 문학이 세계로부터 당당히 인정받는 계기가 됐다는 점에서 그 의미가 남다르다. 작가 개인의 역량 못지않게 한국 문학의 수준과 깊이에 대한 세계의 관심과 평가를 말해주는 것이기 때문이다. 여기에는 음지에서 한국 문학의 세계화에 기여해온 번역의 역할이 적지 않았음에 주목해야 한다. 작품이 아무리 뛰어나도 그 미묘한 뉘앙스와 의미를 살려주는 번역이 없으면 제대로 된 평가를 받을 수 없다. 한국을 노벨문학상 수상 국가의 반열에 올리기 위해 꾸준히 번역 지원에 나선 한국문학번역원과 대산문화재단 등의 공이 컸다.
영화 ‘기생충’의 오스카 수상과 넷플릭스 시리즈 ‘오징어게임’의 흥행, 방탄소년단(BTS) 등 K팝 스타의 세계적 인기몰이에 이어 갈수록 커지는 K문화의 영향력을 알린 쾌거라는 점에도 주목할 필요가 있다. 이제는 대중문화뿐만 아니라 순수 문학에서도 세계 최고 수준으로 발돋움하게 됐다. 한반도 역사에 일찍이 없었던 문화적 성취가 이어지고 있다고 볼 수 있다. 아쉬운 대목은 세계적 호평과는 달리 국내적으로 우리 문학이 위기를 맞이하고 있는 점이다. 정부가 작가의 창작 의욕을 높이고 부족한 번역 인프라를 강화하는 제도적 지원도 필요하지만, 한국 문학이 다시 꽃을 피우려면 국민이 보다 많은 애정과 관심을 기울이는 게 가장 중요하다. ‘한강의 기적’을 계기로 제2, 제3의 노벨문학상 수상자가 나오길 기대해 마지않는다.
(서울=연합뉴스)
Từ vựng:
노벨문학상: Giải Nobel Văn học
타고르: Tagore – nhà văn Ấn Độ
가와바타 야스나리: Yasunari Kawabata – Nhà văn Nhật Bản
오에 겐자부로: Oe Kenzaburo – Nhà văn Nhật Bản
모옌: Mạc Ngôn – Nhà văn Trung Quốc
기념비적: vĩ đại, mang tính tượng đài
스웨덴 한림원: Viện hàn lâm Thuỵ Điển
트라우마: Tổn thương tinh thần, chấn thương tâm lý
드러내다: làm lộ ra, phơi bày
강렬하다: quyết liệt, mạnh mẽ
시적: tính thơ
산문: tản văn, văn xuôi
총평했다: đánh giá tổng thể
형상화: hình tượng hoá
승화시키다: làm cho thăng hoa
등단하다: đăng đàn, xuất hiện, lên bục
맨부커상: Giải Man Booker – một giải thưởng văn học danh giá, được trao cho một tác phẩm văn học dài viết bằng tiếng Anh
일찌감치: một cách nhanh chóng, một cách sớm sủa
남다르다: đặc biệt, khác với những cái khác
못지않다: không thua kém, không kém
뉘앙스: sắc thái
쾌거: thành tích huy hoàng, thành tích vinh quang
발돋움하다: tiến triển, đạt tới, kiễng chân
의욕: lòng đam mê
Dịch tiếng Việt:
Tiểu thuyết gia Han Kang (53 tuổi) đã trở thành nhà văn Hàn Quốc đầu tiên đoạt giải Nobel Văn học. Đã 24 năm kể từ khi cố Tổng thống Kim Dae-jung đoạt giải Nobel Hòa bình năm 2000, Hàn Quốc mới có một người đoạt giải Nobel. Bà là nhà văn nữ châu Á đầu tiên đoạt giải Nobel Văn học, và là người thứ năm nhận giải, sau Tagore của Ấn Độ, Yasunari Kawabata và Oe Kenzaburo của Nhật Bản, và Mạc Ngôn của Trung Quốc. Giải thưởng của nhà văn Han Kang vượt xa vinh quang cá nhân của tác giả và là một sự kiện vĩ đại sẽ còn mãi trong lịch sử văn học Hàn Quốc.
Viện Hàn lâm Thụy Điển đã công bố tin tức về giải thưởng của nhà văn Han Kang và đưa ra đánh giá chung về tác phẩm của bà, gọi đây là “áng văn xuôi đầy chất thơ mạnh mẽ đối mặt với những tổn thương tinh thần và phơi bày sự mong manh của cuộc sống con người.” Những nỗ lực của tác giả trong việc thể hiện những vết thương và nỗi đau đặc trưng trong lịch sử hiện đại của Hàn Quốc đồng thời làm thăng hoa các vấn đề của con người như cái chết và bạo lực thành một phong cách thơ đã thu hút được sự đồng cảm chung từ mọi người trên khắp thế giới. ‘Bản chất của người’ đề cập đến Phong trào Dân chủ hóa ngày 18 tháng 5 ở Gwangju, và ‘Đừng nói tạm biệt’, kể về bi kịch của Cuộc nổi dậy ngày 3 tháng 4 ở Jeju qua con mắt của ba người phụ nữ, có lẽ là những tác phẩm đáp ứng tốt nhất đánh giá này. Tên tuổi Han Kang ra mắt vào năm 1994 với tiểu thuyết “Mỏ neo màu đỏ” được cộng đồng quốc tế biết đến khi đoạt giải Man Booker nổi tiếng thế giới cho tác phẩm “Người ăn chay” vào năm 2016. Kể từ đó, bà đã giành được nhiều giải thưởng văn học nổi tiếng ở nước ngoài và sớm được đánh giá là nhà văn Hàn Quốc gần nhất với giải Nobel Văn học.
Giải thưởng này có ý nghĩa đặc biệt ở chỗ nó là cơ hội để nền văn học Hàn Quốc, vốn bị coi là ngoại vi, được thế giới vinh danh một cách đầy tự hào. Điều này là do nó nói lên sự quan tâm và đánh giá của thế giới về trình độ, chiều sâu của văn học Hàn Quốc cũng như năng lực cá nhân của tác giả. Cần lưu ý ở đây rằng dịch thuật đã đóng một vai trò quan trọng trong việc góp phần vào quá trình toàn cầu hóa văn học Hàn Quốc từ phía sau. Một tác phẩm dù xuất sắc đến đâu cũng không thể được đánh giá đúng mức nếu không có bản dịch làm nổi bật được những sắc thái và ý nghĩa tinh tế. Viện Dịch thuật Văn học Hàn Quốc và Quỹ Văn hóa Daesan luôn đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ dịch thuật một cách nhất quán để đưa Hàn Quốc trở thành quốc gia đoạt giải Nobel.
Cũng cần chú ý rằng đây là kỳ tích cho thấy tầm ảnh hưởng ngày càng lớn của văn hóa Hàn Quốc cùng với chiến thắng giải Oscar của bộ phim ‘Ký sinh trùng’, thành công phòng vé của loạt phim Netflix ‘Trò chơi con mực’ và sự nổi tiếng toàn cầu của ngôi sao K-pop như BTS. Giờ đây, văn hoá Hàn Quốc đã vươn lên tầm hàng đầu thế giới không chỉ trong văn hóa đại chúng mà còn trong văn học thuần túy. Có thể nói, những thành tựu văn hóa chưa từng có trong lịch sử Bán đảo Triều Tiên đang tiếp tục diễn ra. Điều đáng thất vọng là, mặc dù được hoan nghênh trên toàn cầu, văn học của chúng ta đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng trong nước. Mặc dù chính phủ cần sự hỗ trợ về mặt thể chế để tăng cường động lực sáng tạo của các nhà văn và củng cố cơ sở hạ tầng dịch thuật còn thiếu thốn, nhưng điều quan trọng nhất để văn học Hàn Quốc nở rộ trở lại là để công chúng thể hiện tình cảm và sự quan tâm nhiều hơn. Với ‘Kỳ tích Han Kang’ (ND: Tên của nhà văn có phát âm trùng với Han Kang là sông Hán, với ‘Kỳ tích sông Hán’ nổi tiếng) chúng ta mong chờ sự xuất hiện của người đoạt giải Nobel Văn học thứ hai hoặc thứ ba.
Seoul = Yonhap News
